Αφιέρωμα στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι 1945-2014

Το πυρηνικό μανιτάρι που σχηματίστηκε
μετά την  πυρηνική έκρηξη
 στη Χιροσίμα το 1945 

Νικηφόρος Βρεττάκος

«Στον Ρόμπερτ  Οπενχάιμερ»

Απόσπασμα
Είμαι αυτός που επέζησε, φίλε Οπενχάιμερ !
Τα χέρια μου και τα πόδια μου τάχω ξεθάψει 
Απ’ την Χιροσίμα.
Τα χείλη μου γίνηκαν σκόνη και πέσανε.
Μόνο το στόμα μου έμεινε    ν’ ανοιγοκλείνει.
Τ’ άπειρο μου σαν ασβεστωμένο πρόσωπο,
δε μπορεί πια να κλάψει, να γελάσει, νάχει
Ένα ονομα………………….  

Ας αναταράξουμε  τα νερά, ας είναι και  θαλασσινά , γιατί  κι’ η νωχέλεια δεν ωφελεί  πάντα. Σκεφτήκαμε λοιπόν να θυμηθούμε  όλοι μας μικροί και μεγάλοι  τι έγινε τον 20ο αιώνα πριν από 69 χρόνια στις  6 Αυγούστου και στις 9  Αυγούστου  του 1945 και που σηματοδότησε  την απαρχή μιας άλλης εποχής ,όχι και τόσο ευχάριστης για την ανθρωπότητα ,που λογικά, αν κυβερνά ποτέ η λογική τους μεγάλους της γης που η αλαζονεία της εξουσίας  συντελεί στο να ξεχνούν  ότι κι’ αυτοί είναι φθαρτοί , όπως όλοι μας πολύ προσωρινοί  και πολύ μικροί για να παίρνουν τέτοιες αποφάσεις που οριοθετούν  με τις ενέργειες τους την  καταστροφή της  ανθρωπότητας . Πολλοί θα ισχυριστούν έτσι δόθηκε το τέλος του Παγκοσμίου Πολέμου . Με τη ρίψη ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι σφραγίστηκε  η νίκη των συμμάχων κατά του Άξονα.

Η χρήση αυτού του όπλου θεωρήθηκε απαραίτητη από τις ΗΠΑ για την αποφυγή μεγάλης στρατιωτικής απόβασης με περισσότερους νεκρούς καθώς και ο μόνος  δρόμος για την  σε άνευ όρων παράδοση της Ιαπωνίας . μέλος του άξονα .

Το σύννεφο από την έκρηξη της πυρηνικής
βόμβας στο Ναγκασάκι υψώθηκε μέχρι τη
. στρατόσφαιρα το πρωί της 9ης Αυγούστου 1945

Η χρήση των όπλων μαζικής καταστροφής με τέτοιες τρομακτικές συνέπειες δημιουργεί μέχρι σήμερα ερωτηματικά διαφωνίες και συζητήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Η συγκεκριμένη επίθεση αναφέρεται συχνά ως  έγκλημα κατά της ανθρωπότητας.

Εμείς μ’ αυτό μας το αφιέρωμα  σ’ αυτές τις αποφράδες  ημέρες που έζησε η ανθρωπότητα τότε, θέλοντας αντί μιας αγκαλιάς λουλουδιών μαζεμένα από την όμορφη ελληνική γη , να αποτίσουμε φόρο τιμής με μερικά λόγια που πάντα θα είναι φτωχά για να περιγράψουν τη δυστυχία και ασχήμια που άφησε πίσω της  η καταστρεπτική μανία της ατομικής βόμβας. Ας γυρίσουμε  λοιπόν  τις σκονισμένες σελίδες της ιστορίας  αρκετά πίσω και φτάνοντας  μαζί  μας  το 1945 τότε  που οι θανατερές σειρήνες του πολέμου σταμάτησαν να ηχούν στην Ευρώπη και οι άνθρωποι  με ξέφρενη χαρά  ξεχύθηκαν  στους δρόμους και πανηγύριζαν με κάθε τρόπο και κάθε μέσο  την υπογραφή της ειρήνης και το τέλος της εξόντωσης των ανθρώπων και όλοι ελπίζανε ότι  θα  ανασυγκροτηθούν τα κράτη τους μετά την καταστροφή. Εις μάτην κάπου αλλού εκείνη την εποχή  μακριά  από την Ευρώπη στη  Άπω Ανατολή  ο πόλεμος δεν έλεγε να τελειώσει , συνεχιζόταν με αμείωτη ένταση  και μανία εκατόμβες τα θύματα από την μανία  των υπηρετών του θεού του πολέμου .  Όσο  διαρκούσε ο Β΄ Παγκόσμιος  Πόλεμος  οι επιστήμονες με άκρα μυστικότητα  στα ερευνητικά κέντρα της Αμερικής δεν σταματούσαν ποτέ να πειραματίζονται και να προσπαθούν  πυρετωδώς    να τελειοποιήσουν την  ατομική βόμβα  που νωρίτερα από αυτούς είχε περίπου πλησιάσει στην τελειοποίηση  της και στην κατασκευή της ο Χίτλερ , αλλά παράλληλα  και άλλες χώρες  εκείνη την εποχή   είχαν ξεκινήσει έρευνες όπως η Αγγλία και η πρώην Σοβιετική Ένωση.   Αλλά αυτοί που πρώτοι ολοκλήρωσαν τις προσπάθειές τους ήταν οι Αμερικανοί .

Η ατομική βόμβα στηρίζεται στη διάσπαση του πυρήνα του ατόμου   της ύλης . Πρώτος  ο αρχαίος   ‘Έλληνας   φιλόσοφος  Λεύκιππος  ανακάλυψε την ατομική θεωρία και πρώτος αυτός εισήγαγε στην επιστήμη τον όρο άτομο , που σήμερα έχει προσλάβει κεντρική σημασία για την έρευνα του σύμπαντος. Ο Γκόμπερτζ  σημειώνει στο βιβλίο του  «Οι Έλληνες στοχαστές» ότι η νεώτερη ατομική θεωρία κατάγεται απ’ ευθείας από την ατομική  θεωρία του Λευκίππου οποίος θεωρείται ότι είναι ο πρώτος θεμελιωτής της ατομικής θεωρίας, την  οποία τελειοποίησε και επέκτεινε ο Αβδηρίτης  φιλόσοφος Δημόκριτος και του οποίου η ακριβής χρονολογία γεννήσεως δεν είναι γνωστή , αλλά θεωρείται πιο πιθανή σύμφωνα με τον Απολλόδωρο η χρονολογία που συμπίπτει με το πρώτο έτος της 80ης  Ολυμπιάδας , δηλαδή το 460 π.Χ.  και πέθανε το 370 π.Χ .  Το  Πανεπιστήμιο Θράκης , επειδή  η καταγωγή του φιλοσόφου ήταν από τα Άβδηρα, για τούτο ονομάζεται  Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο, αλλά και το πυρηνικό και ατομικό ερευνητικό κέντρο  που εδρεύει στη  Αθήνα  ονομάστηκε   προς τιμήν του Δημόκριτος.  Φυσικά θα μπορούσαμε  να ισχυριστούμε ότι η ατομική θεωρία της εποχής μας  ξεπήδησε μέσα από την ιδέα των δύο  αυτών σοφών Ελλήνων περί της ατομικής   συστάσεως   της ύλης. Καιρός όμως είναι να κλείσουμε  αυτή την μικρή παρένθεση και να επανέλθουμε  στα καθ’ ημάς στο τραγικό γεγονός που σηματοδότησε μια ολόκληρη εποχή , την εκατονταενταετία που Η διεθνής ομάδα επιστημόνων που εργαζόταν   στα εργαστήρια της Αμερικής , υπό πλήρη μυστικότητα πυρετωδώς για να τελειοποιήσουν  την ατομική βόμβα όσο το δυνατόν συντομότερα, ήταν υπό καθοδήγηση του Ρόμπερτ Οπενχάιμερ και το μυστικό αμερικανικό σχέδιο ονομαζόταν «Σχέδιο Μανχάταν» . Διότι έτσι  ο πολιτικός και στρατιωτικός στόχος των Η.Π.Α. απέναντι στις υπόλοιπες χώρες θα είχε εξασφαλισθεί , δηλαδή η υπεροχή της  εξ αιτίας του υπερόπλου.   Όταν θεώρησαν λοιπόν η επιστημονική ομάδα  έκρινε ότι ήταν έτοιμο το   νέο υπερόπλο αποφασίστηκε η πρώτη δοκιμαστική έκρηξη της ατομικής βόμβας .  Ετσι στις 16.7.1945  στην έρημο του Λος Άλαμος  στο Νέο Μεξικό με κάθε μυστικότητα  δοκίμασαν την αποτελεσματικότητα του . Η δοκιμή στέφθηκε με επιτυχία , αλλά ποιος να φανταζόταν ι ότι αυτό το επιτυχές πείραμα έμελλε να είναι απαρχή πολλών δεινών για την ανθρωπότητα .

Οι Η.Π.Α  είχαν κατασκευάσει το 1945  και την ατομική βόμβα που κατά την έκρηξή της , επειδή στηρίζεται στην πυρηνική σχάση , ή  πυρηνική σύντηξη  όταν  πέφτει  με ταχύτητα από ψηλά δημιουργεί ένα τεράστιο σύννεφο από καπνό και φωτιά   που σχηματίζει ένα τεράστιο μανιτάρι , που όλοι το λένε πυρηνικό μανιτάρι, και έχει την ιδιότητα να σκορπά τον θάνατο και την καταστροφή σε μεγάλη ακτίνα με σοβαρές και επιβλαβείς συνέπειες για τα φυτά τα ζώα και τους ανθρώπους. 

Εκείνη την εποχή  όπως είπαμε ο πόλεμος στην Ευρώπη είχε λήξει επίσημε στις 8.5.1945  με την ολοκληρωτική συντριβή της ναζιστικής Γερμανίας και  την παράδοσή της άνευ όρων στους συμμάχους . Αλλά το ίδιο δεν συνέβαινε στην άλλη άκρη του κόσμου , η άλλη δύναμη του άξονα η Ιαπωνία συνέχιζε απτόητη τον πόλεμο , αποφασισμένη να συνεχίσουν τον πόλεμο  με σκοπό μια μεγάλη νίκη που θα τους έδινε κατά την άποψη των Ιαπώνων  στρατηγών  θα τους έδινε την δυνατότητα να μην παραδοθούν άνευ όρων όπως η Γερμανία , αλλά να διαπραγματευτούν την ειρήνη.  Έτσι οι πολύνεκρες μάχες συνεχίζονταν  στα νησιά του Ειρηνικού Ωκεανού , αλλά και οι Αμερικανοί από την δική τους πλευρά ήθελαν να τελειώσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα  ο πόλεμος και να παραδοθεί  η Ιαπωνία , διότι στοίχιζε ακριβά  όχι μόνο σε ανθρώπινες ζωές , αλλά και σε χρήμα.  Πρόεδρος της Αμερικής την εποχή εκείνη ήταν ο Χάρρυ Τρούμαν , οποίος με το επιχείρημα πρέπει πάραυτα να τελειώνει ο πόλεμος αποφάσισε να χρησιμοποιηθεί το νέο υπερόπλο  που ήταν ήδη έτοιμο ,δηλαδή  οι δυο ατομικές βόμβες που είχαν στο οπλοστάσιο τους οι Η.Π.Α.,  διότι έτσι θα ανάγκαζε την Ιαπωνία σε άμεση συνθηκολόγηση. Κατά πολλούς όμως ιστορικούς , αλλά και μελετητές αιτίων και των γεγονότων εκείνης της εποχής δεν θεωρείται ότι ήταν αναγκαία η ρίψη των ατομικών βομβών με τις γνωστές ολέθριες συνέπειες, διότι Κατ’ αυτούς  ήταν  τόσο πολύ αποκλεισμένο το νησιωτικό σύμπλεγμα της Ιαπωνίας που αργά ή γρήγορα θα ήταν εκ των πραγμάτων αναγκαίο να παραδοθούν , μη έχοντας διαφορετική   εναλλακτική  λύση.  Αυτοί υποστηρίζουν ότι η απόφαση που οδήγησε τον Αμερικανό Πρόεδρο  και το Επιτελείο του σ’ αυτή την απόφαση ήταν η επίδειξη  δυνάμεως και υπεροχής έναντι  των υπολοίπων κρατών της γης , ώστε να κατοχυρώσει  και τυπικά , λόγω υπεροπλίας την  πρωτοκαθεδρία στην διεθνή κονίστρα. 

Φυσικά πρέπει να τονίσομε φίλες και φίλοι του 9,65 ότι για να είμεθα συνεπείς με την ιστορική πραγματικότητα ότι και η Ιαπωνία εκείνη  την εποχή , δηλαδή του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου δεν ήταν άμοιρη ευθυνών , διότι τυφλά υποταγμένη σε ένα αυτοκράτορα που τον θεωρούσε θεό είχε συνάψει συμμαχία με τον Χίτλερ, αφού προηγουμένως είχε αποχωρήσει από την ΚΤΕ , είχε επιτεθεί κατά της Κίνας κατέστρεψε μεγάλο μέρος του αμερικανικού στόλου στο Πέρλ  Χάρμπορ  και έκαμε  το μύρια όσα στις Φιλιππίνες , αλλά όλα αυτά διαγράφονται  ως δια μαγείας , διότι ούτε η ανθρωπότητα,  ούτε  η ιστορία , αλλά ούτε η θεία , μα και η ανθρώπινη δικαιοσύνη  δεν μπορούν να συγχωρήσουν τέτοιου είδους εξιλασμό. 

Μετά λοιπόν την οριστική απόφαση από την κυβέρνηση των ΗΠΑ  , ερρίφθη ο κύβος  και είχε τελεσίδικα κριθεί  και επιλεκτικά η τύχη των δυο ιαπωνικών πόλεων της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι  ερήμην  των κατοίκων της. 

Το ηλιόλουστο πρωινό της 6ης Αυγούστου 1945 τίποτα δεν προμήνυε την κοσμοχαλασιά.    Η πιο όμορφη πόλη της  Ιαπωνίας η Χιροσίμα βρίσκεται πάνω στο ποταμό Ότι μέσα σε μια εσωτερική και αβαθή θάλασσα που οι Ιάπωνες ονομάζουν Μεσόγειο της Ιαπωνίας. ήταν ήρεμη οι κάτοικοί της όπως πάντα εκκίνησαν και εκείνο το πρωινό , όπως κάθε μέρα για τις ασχολίες τους. Ο ουρανός ήταν πεντακάθαρος  και εκείνη την ηρεμία γύρω στις 8  την τάραξε ο  βόμβος ενός αεροπλάνου, ήταν  ένα αναγνωριστικό  με πιλότο τον Κλώντ  Έβερλυ , αξιωματικό  της  πολεμικής αεροπορίας  της  Αμερικής,και πίσω ακολουθούσε ένα βομβαρδιστικό  Β-29  με κυβερνήτη τον συνταγματάρχη Πωλ Τίμπετς που είχε δώσει στο αεροπλάνο το όνομα της μητέρας του  «Ενόλα Γκέι» και στα σπλάχνα του έκρυβε την νέου τύπου βόμβα ουρανίου 235 είχε μάκρος 3 μέτρων και  ζύγιζε 4 τόνους. Αυτή που στον αμερικάνικο στρατό την έλεγαν λίττλ- μπόυ [μικρό αγόρι] , ήταν  η βόμβα που οι Ιάπωνες ονόμασαν  Πίκα – Ντόν , δηλαδή  φως και  θόρυβο. Ο πιλότος του αναγνωριστικού βρέθηκε λοιπόν στις οχτώ και τέταρτο  ακριβώς πάνω από τον στόχο την όμορφη Χιροσίμα αμέσως έδωσε διαταγή στο βομβαρδιστικό να ρίξει την βόμβα. Το Β29 υπέστη ισχυρή ανατάραξη με την έκρηξη της βόμβας  αν και απείχε 18 χλμ. από το σημείο της έκρηξης. Ήταν η πρώτη πολεμική πυρηνική επίθεση στην ιστορία της ανθρωπότητας.  Όσοι κοίταξαν προς τον ουρανό εκείνη την στιγμή είδαν ένα αλεξίπτωτο και αμέσως μετά στις οχτώ και δεκάξι ακριβώς αισθάνθηκαν  και άκουσαν  την τρομακτική έκρηξη και είδαν  μια εκτυφλωτική λάμψη  συγχρόνως υψώθηκε ένα πελώριο σύννεφο σαν μανιτάρι που έφτασε σε ύψος 8 χιλιομέτρων,  σε κλάσματα δευτερολέπτου η Χιροσίμα ισοπεδώθηκε . Όσοι άνθρωποι βρέθηκαν στο σημείο της έκρηξης εξαφανίστηκαν. Υπολογίζεται ότι σε 60 δευτερόλεπτα έχασαν τη ζωή τους περίπου 75000 – 80000 άνθρωποι και η έκταση που επλήγη  υπολογίζεται σε 10 τετραγωνικά χιλιόμετρα, όσοι επιζήσανε έγιναν ανάπηροι , υπέστησαν εγκαύματα ή αρρώστησαν από την ραδιενέργεια, πολλοί που δεν πέθαναν έμειναν ολόκληρες εβδομάδες  σε λήθαργο. Παντού οι άνθρωποι  έτρεχαν με καρβουνιασμένα πρόσωπα εξαφανισμένα ρούχα κάπου να πάνε να σωθούν και κάτω   από τα πόδια τους  η λιωμένη  άσφαλτος ήταν εξ ίσου απειλητική , γι’ αυτό  έτρεχαν γρήγορα δεν σταματούσαν  όλοι  ήθελαν να φτάσουν στο ποτάμι για να βουτήξουν μέσα , υπήρχαν γυναίκες λαμπαδιασμένες που ρίχνονταν και αυτές στο ποτάμι . Υπολογίζεται ότι στο ποτάμι ξεκουράζονται 20.000 άνθρωποι και σ’ αυτό τον υγρό τάφο έρχονται συχνά χιλιάδες Ιάπωνες και αφήνουν μπουκέτα με λουλούδια στην μνήμη των χιλιάδων αθώων θυμάτων της παραφροσύνης του πολέμου. Ο βομβαρδισμός της Χιροσίμα έγινε 2 ημέρες πριν από την υπογραφή λήξης του Παγκοσμίου Πολέμου.

Το Μνημείο Ειρήνης της Χιροσίμα, που είναι γνωστό και σαν Θόλος της Ατομικής Βόμβας , είναι Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO που βρίσκεται στη Χιροσίμα της Ιαπωνίας. Μπήκε στη λίστα των ΜΠΠΚ το 1996. Είναι μέρος του Πάρκου Ειρήνης της Χιροσίμα.

Το κτίριο είχε σχεδιαστεί από τον Τσέχο αρχιτέκτονα Γιαν Λέτζτελ και είχε ολοκληρωθεί τον Απρίλιο του 1915και είχε ονομαστεί "Εμπορική Έκθεση της Περιφέρειας της Χιροσίμα". Η πυρηνική έκρηξη της 6ης Αυγούστου 1945 έγινε σχεδόν ακριβώς πάνω από το κτίριο (το υπόκεντρο απείxε 150 μέτρα), και είναι το μόνο που βρισκόταν τόσο κοντά και άντεξε στην έκρηξη. Το κτίριο παραμένει στη κατάσταση που βρέθηκε αμέσως μετά την έκρηξη, προκειμένου να θυμίζει τις συνέπειες μιας πυρηνικής καταστροφής, και να αποτελεί σύμβολο ελπίδας για την ειρήνη στον κόσμο και την εξάλειψη των πυρηνικών όπλων.

Μνημείο Ειρήνης της Χιροσίμα

 Πρίν την πυρηνική έκρηξη

Η Χιροσίμα ξαναχτίστηκε μετά τον πόλεμο με σύγχρονα κτήρια να υψώνονται σε όλα τα μέρη της πόλης. Το 1949 η Χιροσίμα ανακηρύχθηκε «Πόλη της Ειρήνης» από το κοινοβούλιο της Ιαπωνίας, μετά από πρωτοβουλία του δημάρχου της Shinzo Hamai (1905–1968). Ως αποτέλεσμα, πολλά διεθνή συνέδρια για την ειρήνη και κοινωνικά θέματα έλαβαν χώρα από τότε και συνεχίζουν να διεξάγονται στην πόλη. Η Ένωση Διερμηνέων και Ξεναγών της Χιροσίμα ιδρύθηκε το 1992 με σκοπό τη διευκόλυνση της παροχής μεταφραστικών υπηρεσιών για τα συνέδρια, ενώ το Ινστιτούτο Ειρήνης της Χιροσίμα ιδρύθηκε το 1998 ως ινστιτούτο του Πανεπιστημίου της Χιροσίμα. και  το 1994 η πόλη φιλοξένησε τους Πανασιατικούς Αγώνες.

Μετά την τρομερή αυτή καταστροφή που άφησε άφωνη όλη την ανθρωπότητα, δεν μπορούσε κανείς να  διανοηθεί ότι στις 9 Αυγούστου του 1945  θα ακολουθούσε άλλη μια βιβλική καταστροφή  ίσως όχι της ίδιας έκτασης, γιατί η πόλη περιβάλλεται από λόφους  μα εξ ίσου τρομακτική και στο Ναγκασάκι. Το Ναγκασάκι είναι το πιο αρχαίο λιμάνι της Ιαπωνίας . Με τον ερχομό της βιομηχανικής εποχής στην Ιαπωνία το Ναγκασάκι απέκτησε και ευρύτερη οικονομική σημασία. Η βασική του βιομηχανία ήταν τα ναυπηγεία. Αυτή η ίδια βιομηχανία θα καθιστούσε την πόλη στόχο κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς πολλά πολεμικά πλοία κατασκευάζονταν στις εγκαταστάσεις του.

 9 Αυγούστου 1945 ρίφθηκε στο Ναγκασάκι η δεύτερη πυρηνική βόμβα της Ιστορίας, μία βόμβα πλουτωνίου, στις 11:02 π.μ., που κατέστρεψε το βόρειο τμήμα της πόλεως και σκότωσε άμεσα περί τους 40.000 ανθρώπους. Σύμφωνα με στατιστικές, ο τελικός απολογισμός ήταν 73.884 νεκροί, 74.909 τραυματίες και 120.820 ασθενείς (προσβληθέντες από τη ραδιενέργεια).

Οι δυο βόμβες είχαν κατασκευαστεί στα πλαίσια του Σχεδίου Μανχάταν, του αμερικανικού προγράμματος για την κατασκευή ατομικής βόμβας. Το πρόγραμμα ήταν σε λειτουργία όταν έπεσαν οι βόμβες και είχε και άλλες σχεδόν έτοιμες, στα τελευταία στάδια συναρμολόγησης. 

Μετά και την καταστροφή της Ναγκασάκι συνεκλήθη στο Τόκιο αυτοκρατορική  διάσκεψη στην διάρκεια της οποίας   αποφασίστηκε  να γίνει δεκτή η  «Δήλωση του Πότσνταμ» με την οποία η Ιαπωνία εκαλείτο να παραδοθεί άνευ όρων και την απόφαση αυτή ανήγγειλε  ό   ίδιος ο αυτοκράτορας  στον ιαπωνικό λαό. Πολλοί δεν συμφωνούσαν και δημιούργησαν προβλήματα , αλλά παρά τις διαμαρτυρίες η άνευ όρων παράδοση έγινε στις 2.9.1945 παρουσία του αρχηγού των συμμαχικών δυνάμεων στρατηγού Μάκ   Αρθρουρ   πάνω στο  θωρηκτό Σαρατόγκα.

Μετά τον πόλεμο το Ναγκασάκι ξαναχτίστηκε αλλάζοντας δραστικά την παλιά του εμφάνιση. Νέοι ναοί, ανηγέρθησαν ακόμα και χριστιανικοί, , αφού η παρουσία του Χριστιανισμού αυξήθηκε. Το Ναγκασάκι είναι η έδρα Ρωμαιοκαθολικής Αρχιεπισκοπής (αρχιεπίσκοπος σήμερα είναι ο Joseph Mitsuaki Tagami). Κάποια από τα ερείπια του βομβαρδισμού διατηρήθηκαν ως μνημείο, ανάμεσά τους μία πύλη και μία αψίδα. Υψώθηκαν και νέα μνημεία, όπως το «Μουσείο Ατομικής Βόμβας του Ναγκασάκι». Ο χαρακτήρας πάντως του Ναγκασάκι ως πρωταρχικά λιμανιού, που υποστηρίζει τη ναυτική οικονομία, παραμένει. 

Ναγκασάκι   Γλυπτό στο Πάρκο Ειρήνης

Οι δύο αυτές ρίψεις έγιναν με προσωπική απόφαση του τότε Προέδρου των ΗΠΑ Χάρι Τρούμαν. Για να πραγματοποιηθούν, ο διοικητής της μοίρας της Αεροπορίας Στρατού Σπατζ, στην οποία ανήκαν τα αεροσκάφη, ζήτησε έγγραφη τη διαταγή από την πολιτική ηγεσία "αρνούμενος να σκοτώσει ίσως 100.000 άτομα με προφορικές μόνον εντολές". Η διαταγή πράγματι του στάλθηκε εγγράφως με τις υπογραφές του Υπουργού Εσωτερικών Τζορτζ Μάρσαλ και του Υπουργού Στρατιωτικών Χένρι Στίμσον. Η τελική, ωστόσο, απόφαση, σύμφωνα με το Σύνταγμα των ΗΠΑ, έπρεπε να ληφθεί μόνον από τον Πρόεδρο, ο οποίος και την έλαβε, με την αιτιολογία ότι οι ρίψεις αυτές θα έφερναν γρήγορο τέλος στον πόλεμο στο θέατρο του Ειρηνικού και ότι τα θύματα από τις βόμβες θα ήταν λιγότερα από τις απώλειες σε μια ενδεχόμενη απόβαση στην Ιαπωνία ή από τη συνέχιση του πολέμου. 

Μέχρι το 1950 ο απολογισμός των θυμάτων είχε φτάσει τα 200.000 θύματα

Ο ατομικός πόλεμος δημιούργησε ένα είδος νέων ανθρώπινων πλασμάτων , τους ραδιενεργούς πολίτες, τους Σέιζούσχας, που  εξωτερικά  ίσως να φαίνονται σαν και μας , αλλά ίσως κάτω από τα ρούχα τους να κρύβουν τεράστιες πληγές που ποτέ δεν πρόκειται να κλείσουν όσο ζουν . Πολλοί από αυτούς θα χαθούν έτσι ξαφνικά χωρίς οι γιατροί να μπορούν να τους προσφέρουν τίποτα. Το πιο φοβερό είναι  ότι όλοι αυτοί οι ραδιενεργοί άνθρωποι δεν μπορούν να γνωρίζουν  τι είδους ανθρώπινα πλάσματα ή ζώα μπορούν να γεννηθούν , διότι η καταχθόνια βόμβα στιγμάτισε το αίμα τους , το μυαλό τους τα σπλάχνα τους.  Η όλη επιχείρηση θεωρείται ότι κόστισε 2 δισεκατομμύρια  δολάρια. 

Πιστεύεται ότι συνολικά χάθηκαν πάνω 200.000 χιλιάδες ανθρώπινες ζωές, οι δε συνέπειες της ραδιενέργειας  υφίστανται μέχρι σήμερα. Αυτοί που σχεδίασαν  αυτή  την  καταστροφή  μετά  το  αποτέλεσμα  έμειναν παγωμένοι και συγκλονισμένοι , ίσως γιατί  δεν είχαν πιθανότατα συνειδητοποιήσει   το μέγεθος της συμφοράς που θα προκαλούσαν.

Το 1949  μετά από δημοψήφισμα στην Ιαπωνία  η Χιροσίμα καθορίστηκε  σαν  «διεθνές ιερό ειρήνης», η δε Ναγκασάκι , η δεύτερη πόλη που επλήγη  με ατομική βόμβακαθιερώθηκε σαν «Πόλη διεθνούς πνευματικής καλλιέργειας». 

Και οι δυο πόλεις ζουν έντονα ακόμα με την εφιαλτική ανάμνηση  του ατομικού ολοκαυτώματος, 5 νοσοκομεία και 40 ιδιωτικές κλινικές  εξακολουθούν  να προσφέρουν δωρεών θεραπεία  στα θύματα του ατομικού βομβαρδισμού.

Όλοι οι λαοί από άκρη σ’ άκρη του πλανήτη  ας εύχονται  « Ποτέ πια Χιροσίμα και  Ναγκασάκι »