Εν μέσω ενός νέου πανδημικού κύματος, εφαρμογής lockdown και απροσδιόριστης διάρκειας μέτρων κλιμακούμενης αυστηρότητας για την προστασία από τη λοίμωξη Covid-19, στην Ελλάδα και σε άλλες πλευρές του κόσμου, τοποθετείται, σήμερα, η Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού, επέτειος υιοθέτησης, από το 1989, της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού από τη Γενική ,Συνέλευση του ΟΗΕ.
Η Σύμβαση (Ν.2101/1992). θεμέλιος λίθος της διεθνώς αναγνωρισμένης ανάγκης για παροχή ειδικής προστασίας και προαγωγής των δικαιωμάτων του παιδιού, υπήρξε η πρώτη συνθήκη ανθρώπινων δικαιωμάτων που έκανε συγκεκριμένη αναφορά στην αναπηρία (άρθρο 2, για τη μη διάκριση) και περιλάμβανε ειδικό άρθρο για τα δικαιώματα και τις ανάγκες των παιδιών με αναπηρία (άρθρο 23), ως μέρος του παιδικού πληθυσμού με πρόσθετη ευαλωτότητα.
Έκτοτε, η επιθυμία παροχής της πλέον ολοκληρωμένης προστασίας στο παιδί, και το παιδί με αναπηρία, αναγνωρίζοντάς το ως υποκείμενο δικαιωμάτων, ουσιαστικών και συμμετοχικών, και η κατοχύρωση του πλέγματος των ατομικών, πολιτικών, οικονομικών και μορφωτικών του δικαιωμάτων, αντανακλά το γράμμα και το πνεύμα πληθώρας διατάξεων της εθνικής νομοθεσίας, της Διεθνούς Σύμβασης του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των ΑμεΑ (Ν.4074/2012), ιδίως του άρθρου 7, καθώς και ευρωπαϊκών και διεθνών κειμένων για την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Σήμερα, με αφορμή την τοποθέτηση της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας για τα Δικαιώματα του Παιδιού μέσα στη δίνη των επιπτώσεων της υγειονομικής κρίσης και των ταχέως εσπευσμένων απαντήσεων των, ανά τον κόσμο, κυβερνήσεων σε αυτήν, η ΠΟΣΓΚΑμεΑ και εμείς, οι γονείς και κηδεμόνες των ατόμων με νοητική αναπηρία, αυτισμό, σύνδρομο down, εγκεφαλική παράλυση, βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, και όλων των ανήλικων ατόμων με κάθε μορφής αναπηρία:
Προβληματιζόμαστε για τους κινδύνους που πρέπει να αναμένουμε σε «έκτακτες συνθήκες», από τη στιγμή που σε «δεκαετίες κανονικών συνθηκών» το δικαιωματικό κεκτημένο των παιδιών μας από τις Συμβάσεις - στην αξιοπρεπή διαβίωση, την ανάπτυξη, την υγεία, την εκπαίδευση, τη συμμετοχή, την κοινωνική ένταξη, την προστασία από κακοποίηση και ιδρυματισμό κ.α. – κατ’ εξακολούθηση παραβιάζεται, κυρίως στην πράξη και δευτερευόντως στη νομοθεσία.
Αναρωτιόμαστε ποιον νέο, μετ’ εμποδίων, δρόμο θα παρεμβάλλει η κρίση, όταν ήδη στις κοινωνίες «κανονικών» και «διαφορετικών» τα παιδιά μας γίνονται φορείς διακρίσεων, αντιμετωπίζοντας διαρκώς φραγμούς φυσικούς, κοινωνικούς, πολιτιστικούς και στερεοτυπικές αντιλήψεις, που συνιστούν εν τέλει κυριότερα προσκόμματα για την πραγμάτωση των δικαιωμάτων τους από ό.τι η ηλικία και η αναπηρία τους.
Εκφράζουμε τη βαθιά ανησυχία μας για τις συνέπειες της συνύπαρξης με την πανδημία και των μέτρων που, υπό χρονικές πιέσεις, σχεδιάζονται για την αντιμετώπισή τους στην υλοποίηση των δικαιωμάτων των παιδιών και νέων, των παιδιών μας με αναπηρία.
Παραμένουμε, ενωμένοι/ες, σε εγρήγορση για να αποτρέψουμε στις επιπτώσεις της κρίσης να γίνουν μακροπρόθεσμες, καθώς η ζωή μας σε συνθήκες πανδημίας δεν επηρεάζει απλώς τις εμπειρίες των παιδιών μας στο παρόν, αλλά μπορεί να περιορίσει και τις μελλοντικές τους ευκαιρίες. Υπενθυμίζουμε, σε κάθε πλευρά, πως, στην μακρά πορεία της ‘νέας κανονικότητας’, οποιεσδήποτε αποφάσεις και αναφορές στην έννοια του ‘συμφέροντος του παιδιού και του παιδιού με αναπηρία’, χωρίς αξιολόγηση των θετικών και αρνητικών επιπτώσεων που αυτές επιφέρουν στο παιδί, χωρίς προσπάθεια να ληφθεί υπόψη η γνώμη του, παραβιάζουν την ‘αρχή της διασφάλισης του συμφέροντος του παιδιού’ και, συνεπώς, τις Συμβάσεις του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού και τα Δικαιώματα των ΑμεΑ.
Ευελπιστούμε να βγούμε σύντομα από τη στενωπό και αυτής της κρίσης και, επισπεύδοντας εκσυγχρονισμούς, πολιτικές και πρόνοιες προς όφελος των κοινωνιών μας, να διακρίνουμε, έστω, κάποια σημάδια μιας ‘άλλης’ κληρονομιάς της, πολύτιμα για το μέλλον των παιδιών μας. Προσδοκούμε, εκείνο που ‘βίαια’ ανέδειξε η παρούσα συγκυρία, η φύση της ανθρώπινης ευαλωτότητας σε κρίσιμες καταστάσεις, χωρίς διακρίσεις και εξαιρέσεις, να έλθει ‘αθόρυβα’ να ενώσει το «όμοιο» με το «άλλο» σε μια συνύπαρξη που αμοιβαία αξιοποιεί τη συνεισφορά του καθενός, για ένα φωτεινότερο μέλλον για όλους/ες.
Υιοθετούμε το σύνθημα:
….με το περίβλημα μιας «διαφορετικής κανονικότητας » έρχεται η φετινή ημέρα
για τα Δικαιώματα των Παιδιών όλου του κόσμου
να στείλει μήνυμα ότι
το «διαφορετικό» δεν είναι παρά ένας προσδιορισμός της «κανονικότητας»
που δεν αλλάζει το ΔΙΚΑΙΩΜΑ να τη ΖΗΣΟΥΝ
ΟΛΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ, ΙΣΟΤΙΜΑ, ΣΕ ΟΛΑ
Τράπεζα Πειραιώς:
