Γενικά

"Ανθρωπος - Ελπίδα - Πολιτισμός": "Kάτω από τ΄Αγάλματα" της Χαλκίδας, συνέντευξη από την Κατερίνα Γιαμά

 Η Σοφία Λιάκου και ο Γιάννης Τζέμης μέσω του συλλόγου Ατόμων με Αναπηρίες "Άνθρωπος - Ελπίδα - Πολιτισμός" άφησαν το στίγμα τους στο 5ο bio Mechanical festival. Η ταινία Μικρού Μήκους "Κάτω από τ΄αγάλματα", σε σκηνοθεσία δική τους και μοντάζ - κινηματογράφηση του Γιώργου Ζαφειρίου, που προβλήθηκε στο γνωστό κινηματογράφο REX πριν από λίγες μέρες, ήταν ένα ήπιο "χαστούκι"στην αντιμετώπιση της διαφορετικότητας  με πολλούς και διαφορετικούς αποδέκτες. Τα παιδιά του συλλόγου που δούλεψαν γι΄αυτό το σκοπό, λειτούργησαν σαν φορείς ενός μηνύματος με όχημα την τέχνη για την ιστορική διαδρομή της Χαλκίδας όπου ζουν. Το μήνυμα αυτό δεν κλείστηκε σε κανένα μπουκάλι και δεν πετάχτηκε στον Ευβοϊκό. Εκφράστηκε και καταγράφηκε από τον φακό της κάμερας με ολοζώντανες εικόνες, σιωπηλές κραυγές, αγωνιώδη βλέμματα, διαλόγους κάτω από τον ίσκιο αγαλμάτων μέσα στον ιστό της πόλης, μουσικές και χρώματα πάνω σε ιπτάμενα μπαλόνια. Όσοι πέρασαν το κατώφλι του REX,εισέπραξαν στο πολλαπλάσιο το μερίδιο της συγκίνησης που τους αναλογούσε, ιδιαίτερα κατά τη στιγμή επίδοσης αναμνηστικών σε όλους τους συντελεστές, αλλά κυρίως διαπίστωσαν τη δύναμη της θέλησης και πόσο αυτή μπορεί να υπερβεί τα δεδομένα. Με αφορμή την ταινία αυτή η Ανήσυχη Πένα συνάντησε τους δύο σκηνοθέτες μετά την προβολή και συζήτησε μαζί τους.. 


Ερ
 Σοφία και Γιάννη καλώς ήρθατε στην "Ανήσυχη Πένα"! Πώς φτάσατε ως εδώ..ποια χνάρια ακολουθήσατε;

Απ Μία τυχαία συνάντηση με την Ειρήνη Μερτζιάνη στα πλαίσια μιας παράστασης που συμμετείχα ως ηθοποιός με έφερε στον σύλλογο ''Άνθρωπος-Ελπίδα- Πολιτισμός". Ξεκινήσαμε μαζί με την Αριστέα Κοντραφούρη να διδάσκουμε θέατρο στα παιδιά του συλλόγου και να δημιουργούμε πρωτότυπες παραστάσεις. Είκοσι χρόνια τώρα μεγάλωσα μαζί τους. Κάθε δημιουργική διαδικασία ήταν για μένα μία συγκλονιστική εμπειρία και μία ανάταση ψυχής.Ακολουθώντας την αγάπη μου για το διαφορετικό και την έμπνευση που μου δίνουν αυτά τα παιδιά. Τα τελευταία τρία χρόνια μαζί με τον επίσης ηθοποιό Γιάννη Τζέμη.



Ερ Είναι η δεύτερη φορά που συνεργάζεστε με αφορμή το bio Mechanical festival. Την πρώτη φορά με παράσταση και τη δεύτερη με ταινία μικρού μήκους. Η εμπειρία σας από την διαφορετική μορφή παρουσίασης;

Απ Τo bio Mechanical festival μας έδωσε την δυνατότητα [και το ευχαριστούμε για αυτό] να συμμετάσχουμε στο υπέροχο θέατρο της'' Αυλιδείας Αρτέμιδος ''με την παράσταση ''Ιφιγένεια η εν Αυλίδι''.Ήταν μία μαγική στιγμή γιατί παίζαμε στον ιερό χώρο όπου διαδραματίζεται η αρχαία τραγωδία.Το θέατρο είναι ζωντανή δράση,αλληλεπίδραση, έχει άλλη δυναμική και συναίσθημα που επικοινωνεί άμεσα. Τα παιδιά και οι εθελοντές έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους.
Η δημιουργία της ταινίας η οποία έγινε κάτω από δύσκολες και ιδιαίτερες συνθήκες [παρόλο που ήταν ευσεβής πόθος όλων μας ] είχε τη χαρά του καινούργιου  και την αγωνία αν θα τα καταφέρουμε. Συζητήσαμε με τα παιδιά αυτά που σκεφτόμασταν, ακούσαμε τα όνειρά τους  και ξεκινήσαμε. Μαζί μας σε αυτό το εγχείρημα είχαμε τον πολύτιμο και ταλαντούχο συνεργάτη μας Γιώργο Ζαφειρίου στην κινηματογράφηση και στο μοντάζ.Το αποτέλεσμα το χαρήκαμε πολύ .Έχει μια διαφορετική ομορφιά και αυτό.Υπάρχει μία αποστασιοποίηση και μία αντικειμενικότητα την ώρα πού βλέπεις το έργο σου.



Ερ
 Διαφορετικότητα: Είμαστε έτοιμοι να την αντιμετωπίσουμε ή πάσχουμε στο βασικότερο, δηλαδή στη λήψη επαρκών αποφάσεων για τα άτομα με αναπηρίες;

Απ Βιώνοντας από κοντά είκοσι χρόνια τη διαφορετικότητα ομολογώ ότι βλέπω να γίνεται μεγάλη προσπάθεια κυρίως από ιδιωτικές πρωτοβουλίες όπως ο σύλλογος "Άνθρωπος-Ελπίδα -Πολιτισμός''να ενταχθούν τα άτομα με αναπηρία στην κοινωνία.Χρειαζόμαστε περισσότερη στήριξη από τους τοπικούς φορείς και την πολιτεία. Κάτι όμως πάει να αλλάξει.Βλέπω ότι πολύ άνθρωποι βλέπουν πια με άλλο βλέμμα τους ανθρώπους με αναπηρία και τους στηρίζουν και συμμετέχουν μαζί τους στην υλοποίηση ενός καλλιτεχνικού έργου όπως γίνεται στον  σύλλογό μας. Είναι όλοι μαζί. Και  αυτό είναι μία αρχή.


Ερ Μια από τις πολύ δύσκολες στιγμές του γυρίσματος της ταινίας σας ..

Απ Δύσκολη στιγμή...όχι δεν θα το έλεγα . μόνο ο χρόνος !!! π.χ όταν ένα παιδί άργησε να έρθει στο γύρισμα δυσκολευτήκαμε λίγο.Ο χρόνος στα γυρίσματα είναι πολύ αυστηρός και εκεί τα παιδιά έδειξαν πειθαρχία και συνέπεια. Μου έκανε εντύπωση πόσο κατανόησαν τις ανάγκες και τη γλώσσα ενός κινηματογραφικού γυρίσματος.
[Μόνο στα αστεία μας έλεγαν "Κυρία τι θα γινόταν αν χαλούσε η κάμερα?" αλλά ευτυχώς δεν έγινε κάτι τέτοιο].



Ερ
 Ας μιλήσουμε ανοιχτά..διδάσκεται η ευαισθησία και ο τρόπος ερμηνείας; Πώς αντιδρούν τα παιδιά που στην πλειοψηφία τους είναι νεαρά, όταν στήνονται απέναντι στον φακό;

Απ Θεωρώ ότι διδάσκεται η ευαισθησία.Ναι, κάθε παιδί και κάθε άνθρωπος σε μία δημιουργία φέρει την ψυχή του και τον τρόπο που αντιλαμβάνεται τα πράγματα. Αλλά εμείς ως εμψυχωτές προσπαθούμε να καλλιεργήσουμε ό,τι έχουν μέσα τους και να το κάνουμε να ανθίσει.Το έχουμε δει να γινεται !!!!!!!! Τα παιδιά δεν φοβήθηκαν τον φακό. Τους άρεσε. Νομίζω ότι είναι αρκετά εξοικειωμένα με το internet και τις εφαρμογές του. Έχουν πολύ συχνή επαφή με την εικόνα τους. Νομίζω ότι τους απελευθέρωσε. Το θέατρο για τα παιδιά αυτά είναι μεγαλύτερη έκθεση.


Ερ. Βλέποντας την ταινία εντυπωσιάστηκα από τις εκφράσεις των προσώπων τους. Εσείς σαν σκηνοθέτες τι "είδατε" μέσα σ΄αυτές;

Απ Δουλεύουμε με τα παιδιά χρόνια. Μερικά απο αυτά είναι εδώ απο την ίδρυση της θεατρικής ομάδας. Τις ιστορίες τις δουλέψαμε διαδικτυακά. Πρώτη φορά συνέβη αυτό.Πέρα από την θεατρική δημιουργία κάναμε και μάθημα ιστορίας. 
Τα παιδιά του συλλόγου έχουν επαφή με την τέχνη και θεατρική εμπειρία. Είναι '' έμπειροι ηθοποιοί '' όπως τους λέω.Το θεώρησα φυσική εξέλιξη.  Έχουν αγάπη, ανυπομονησία,χαρά αλλά και πολύ πόνο μερικές φορές και αυτό με συγκινεί βαθιά . Αυτά όλα τα αποτυπώνουν στην έκφρασή τους . Περιμένουν τα προσμονή να εκφραστούν ,να επικοινωνήσουν και κυρίως μέσω της τέχνης τους να γίνουν αποδεκτά. 
Κάθε φορά με εκπλήσσουν και  τα θαυμάζω. 



Ερ Πολλοί από τους ίδιους τους Χαλκιδείς δεν γνωρίζουν τι απεικονίζουν τα αγάλματα της πόλης τους που ουσιαστικά καταγράφουν την ιστορία της μέσα από την εικαστική τέχνη. Εκτιμώ προσωπικά ότι ήταν ένα πρώτο βήμα για να κάνουν μαζί της μια εξερευνητική επαφή..

Απ Χαιρόμαστε πολύ που η ταινία έγινε αφορμή για να γνωρίσουν καλύτερα οι πολίτες της Χαλκίδας τα αγάλματα της πόλης τους.Η δουλειά που έκανε ο κινηματογραφιστής μας Γιώργος Ζαφειρίου ήταν εκπληκτική. 
Αυτό ακριβώς θέλαμε να κοινωνήσουμε.΄Οτι δηλαδή προσπερνάμε την ιστορία μας ενώ με φόντα αυτήν βιώνουμε την καθημερινότητά μας. Αυτή είναι η βάση που πολλές φορές γράφονται οι ιστορίες μας. αποτελούν ενα ''Παλίμψηστο''Η έρευνα που κάναμε, βοήθησε και τα παιδιά αλλά και εμάς.


Ερ Μιλάμε για έναν φορέα κοινωνικής ευαισθησίας αλλά και επίλυσης καίριων προβλημάτων όπως η υγεία των παιδιών και το μέλλον τους σε μια όχι και τόσο φιλική κοινωνία από άποψη δομών. Υπάρχει ελπίδα;

Aπ Ο σύλλογος εδώ και είκοσι χρόνια κάνει προσπάθειες και έχει πετύχει πολλά.Στηρίζει αυτά τα παιδιά και τις οικογένειές τους με πολλούς τρόπους.
Προσφέρει στήριξη στην ιατρική τους περίθαλψη, συμμετέχει σε αθλητικές οργανώσεις [srecial olympics] συνεχίζει τις  καλλιτεχνικές δημιουργίες[θέατρο-χορό-τραγούδι] και άλλες πολλές δράσεις.
Υπάρχει όμως άμεση ανάγκη για μεγαλύτερο χώρο στέγασης και νομίζω ότι η δημοτική αρχή το έχει υπόψιν της και θα κάνει το καλύτερο δυνατό..



Ερ Μετά το "Κάτω από τ΄Αγάλματα" υπάρχει συνέχεια στην καλλιτεχνική σας συνεργασία με τον σύλλογο;

Απ Βέβαια υπάρχει συνέχεια.Με το καλό να βρεθούμε από Σεπτέμβρη από κοντά συνεχίζοντας τα μαθήματα στο θεατρικό εργαστήρι για να ετοιμάσουμε μία κωμωδία που τόσο αγαπούν τα παιδιά.


Ερ Eιλικρινά μιλώντας, πιστεύετε σε μια περαιτέρω ανάδειξη της ταινίας εν μέσω μιας υποτονικότητας στον πολιτισμό;

Aπ Δεν θα χαρακτήριζα αυτήν την περίοδο υποτονική. Μάλλον μεταβατική. Κάτι καινούργιο ξεπηδάει.Οι καλλιτέχνες, ανήσυχα πνεύματα όπως είναι, βρίσκουν καινούργιους τρόπους να εκφραστούν.΄Οπως και εμείς με τα παιδιά του συλλόγου. Η πανδημία μας ''ανάγκασε '' να δοκιμάσουμε κάτι διαφορετικό και μας οδήγησε σε νεους - ενδιαφέροντες τρόπους έκφρασης που χαρήκαμε εξίσου με το θέατρο.. Η ταινία μας θα συνεχίσει το ταξίδι της και σε άλλα φεστιβάλ.