[ΧΝΝ.] που εδώ και 15 – 20 χρόνια έχει σχεδόν επιδημική διάσταση.Η Ελληνική Νεφρολογική Εταιρία [ΕΝΕ] προσπαθεί να ενημερώσει το πληθυσμό της πατρίδας μας μέσω των ΜΜΕ, διαλέξεων , ειδικών φυλλαδίων κλπ. . Βέβαια η ενημερώσεις είναι περισσότερες και εμπεριστατωμένες στα μεγάλα αστικά κέντρα ιδιαίτερα Αθήνα και Θεσσαλονίκη .
Είναι επιτακτική ανάγκη να υπάρχει συνεχής ενημέρωση ώστε η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών να μην ζει στην άγνοια αναφορικά με το θέμα νεφρός και τις δυσάρεστες παραμέτρους του.
Οι νεφροί είναι από τα πιο ζωτικής σημασίας όργανα του ανθρώπου. Βρίσκονται δεξιά και αριστερά της σπονδυλικής στήλης και εάν έχουμε κάποια διαταραχή στη λειτουργία των νεφρών επηρεάζονται τα πιο πολλά συστήματα του οργανισμού μας .Η ομαλή λειτουργία των νεφρών εξασφαλίζει τη σταθερή συγκέντρωση των σημαντικών μεταλλικών αλάτων στα αίμα. Αν όμως από κάποια αιτία αυτές οι συγκεντρώσεις μειωθούν, τα περισσότερα μεταλλικά άλατα μετακινούνται από τα νεφρικά σωληνάρια στα αιμοφόρα αγγεία. Εάν οι συγκεντρώσεις αυξηθούν, η περίσσεια αλάτων θα απομακρυνθεί με τα ούρα. Οι νεφροί διασφαλίζουν το υδατικό περιεχόμενο του αίματος να παραμένει σταθερό και έτσι το αίμα να μην έχει μεγάλη συγκέντρωση ή αραίωση.
Ο υγιής νεφρός έχει μήκος 9-12 εκατοστά ανάλογα με τη σωματική διάπλαση του ατόμου.Κάθε νεφρός διαθέτει περίπου ένα εκατομμύριο μικροσκοπικές μονάδες φιλτραρίσματος του αίματος, που ονομάζονται νεφρώνες. Καθώς το αίμα περνάει από τους νεφρώνες, καθαρίζεται από άχρηστες ουσίες, προϊόντα του μεταβολισμού, τοξίνες, ενώ ταυτόχρονα αποβάλλεται η περίσσεια των υγρών.Κύρια λειτουργία των νεφρών είναι η διατήρηση της σύστασης, του pH, αλλά και η διατήρηση του όγκου του εξωκυτταρικού υγρού . Συμμετέχουν δε στη παραγωγή ορμονών και ενζύμων όπως : η ερυθροποιητίνη και η βιταμίνη D αντίστοιχα .Η ερυθροποιητίνη διεγείρει την παραγωγή και την ωρίμανση των ερυθρών αιμοσφαιρίων στο μυελό των οστών ενώ η βιταμίνη D βοηθά στην καλή υγεία των οστών. Επίσης μέσω των νεφρών αποβάλλονται όλα τα άχρηστα προϊόντα του μεταβολισμού καθώς και τα φάρμακα , αλλά και άλλες τοξίνες που εισχωρούν στο σώμα μας .Η σωστή λειτουργία των νεφρών παύει να υφίσταται όταν πάσχουμε από χρόνια νεφρική ανεπάρκεια και οι άχρηστες ουσίες συσσωρεύονται στο αίμα, πολλές ορμόνες δεν παράγονται και δεν ούρα σχηματίζονται με αποτέλεσμα να προκαλούνται προβλήματα σε πολλά συστήματα του οργανισμού.
Κατά τις εκτιμήσεις και τους υπολογισμούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ένα στα δέκα άτομα πάσχει από κάποιας μορφής νεφρική βλάβη και κάθε χρόνο, γίνονται σε παγκόσμιο επίπεδο περίπου 250.000 νέες διαγνώσεις Χρόνιας Νεφρικής Νόσου .Οι πιο σημαντικές αιτίες της ΧΝΝ είναι κατά ποσοστό 50-65% ο σακχαρώδης διαβήτης και η αρτηριακή πίεση . Στις ομάδες υψηλού κινδύνου επίσης συγκαταλέγονται οι παχύσαρκοι, οι καπνιστές , αλλά και άτομα που έχουν επιβαρυμένο οικογενειακό ιστορικό από υπέρταση , σακχαρώδη διαβήτη καθώς και νεφροπάθειες. H XNN μπορεί να αναπτυχθεί σε οποιαδήποτε ηλικία, πιο εύκολα όμως γίνεται σε μεγάλες ηλικίες. Η πρόληψη παίζει σημαντικό ρόλο για να καταπολεμήσουμε τη ασθένεια . Στην Ελλάδα 1.000.000 άτομα πάσχουν από χρόνια νεφρική ανεπάρκεια , δηλαδή το 10% του πληθυσμού. Και περίπου ο ίδιος αριθμός ισχύει και για πάσχοντας από σακχαρώδη διαβήτη χωρίς να γνωρίζουν . Το περίπου 500.000 νεφροπαθείς πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη . Το μέγεθος του κινδύνου σ’ αυτά τα άτομα εμφάνισης καρδιοαγγειακών νοσημάτων είναι πολύ αυξημένος και σε παγκόσμια κλίμακα θεωρείται πρώτη αιτία θανάτου. Στην Ελλάδα εμφανίζονται ετησίως 40.000 νέες περιπτώσεις στεφανιαίας νόσου και 15.000 θάνατοι από έμφραγμα μυοκαρδίου. Η νεφρική ανεπάρκεια διαχωρίζεται σε οξεία και χρόνια. Η οξεία είναι ασυμπτωματική και μπορούμε να τη διαγνώσουμε λόγω της αυξημένης συγκέντρωσης ουρίας και κρεατινίνης κατά το βιοχημικό έλεγχο , καθώς και από ολιγουρία [μικρότερος των 400 ml ο ημερήσιος όγκος των ούρων] . Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια είναι δυστυχώς μη αναστρέψιμη και οι πλέον συχνές αιτίας για την εμφάνισή της είναι η υπέρταση ανέρχεται περίπου στο 26% και ο σακχαρώδης διαβήτης με ποσοστό περίπου 40%. . Τα νεφρά δεν λειτουργούν σωστά και αδυνατούν να αποβάλλουν μέσω των ούρων τα άχρηστα για τον οργανισμό μας προϊόντα του μεταβολισμού , καθώς και την περίσσεια των υγρών και του άλατος. Το αποτέλεσμα της συσσώρευσης των περιττών υγρών, είναι οίδημα που μπορεί να εμφανιστεί σε διάφορα μέρη του σώματος όπως στα πόδια, στους αστραγάλους, στο πρόσωπο και στα χέρια.
Παράγοντες κινδύνου και σημάδια ότι δεν λειτουργούν φυσιολογικά τα νεφρά μας είναι:
Όπως έχουμε αναφέρει ο σακχαρώδης διαβήτης . Στο αίμα κυκλοφορεί μεγαλύτερη ποσότητα γλυκόζη από την επιτρεπόμενη που έχει σαν αποτέλεσμα να καταστρέφει τα μικρά αγγεία των νεφρών , αλλά και γενικότερα του σώματός μας.Η υπέρταση που έχει σαν αποτέλεσμα το αίμα να ασκεί πίεση στα αγγεία που ίσως προκαλέσει την καταστροφή αυτών που αιματώνουν τα νεφρά με συνέπεια να υπολειτουργούν . Η σπειραματονεφρίτης μια φλεγμονή των νεφρών που προκαλεί σταδιακή απώλεια της λειτουργίας των νεφρών και η οποία κατέχει προεξάρχουσα θέση ως αιτία τελικού σταδίου νεφρικής ανεπάρκειας στην Ελλάδα και την Ευρώπη γενικότερα. Οι μολύνσεις του ουροποιητικού , που αν επεκταθούν πέραν της ουροδόχου κύστης και στα νεφρά μπορούν να προκαλέσουν απώλεια της λειτουργίας των . Η νεφρολιθίαση , αλλά και πολυκυστική νόσος των νεφρών που υπάρχει μείζον κίνδυνος να αποφραχτεί το ουροποιητικό σύστημα.Ακόμα μια αιτία είναι και τα εκ γενετής προβλήματα του ουροποιητικού , αλλά και τα ναρκωτικά . Επιγραμματικά αναφέρουμε ότι και άλλοι παράγοντες που προδιαθέτουν για την εμφάνιση της ΧΝΝ είναι και: οι κακοήθειες ,τα αυτοάνοσα νοσήματα [όπως π.χ. ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος] , η μεγάλη ηλικία, το μικρό βάρος γέννησης ενός ατόμου, η έκθεση σε χημικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες , και οι καρδιαγγειακές παθήσεις.Βασικό στοιχείο της θεραπευτικής αγωγής είναι η σωστή δίαιτα με μειωμένη λήψη πρωτεϊνών ,αύξηση της σωματικής δραστηριότητας .Η διατήρηση σε φυσιολογικά επίπεδα το σάκχαρο του αίματος και το σωματικό βάρος . Απαραίτητη η λογική χρήση φαρμάκων , η διακοπή του καπνίσματος και η αποφυγή των οινοπνευματωδών ποτών και αναγκαίος ο τακτικός έλεγχος της λειτουργίας των νεφρών.
Παγκοσμίως σχεδόν ένα δισεκατομμύριο άτομα έχουν υψηλή αρτηριακή πίεση, αριθμός που αναμένεται να σημειώσει δραματική αύξηση φθάνοντας τα 1,56 δισ. άτομα έως το 2025 με τις προαναφερόμενες συνέπειες . Σημειώνουμε ότι ένα στα τέσσερα περιστατικά νεφρικής ανεπάρκειας οφείλεται σε υψηλή αρτηριακή πίεση.Αυτή η αύξηση οφείλεται σε πολλά αίτια όπως: στη γήρανση του πληθυσμού, στο κάπνισμα, στην παχυσαρκία, στην υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και στην έλλειψη άσκησης. Οι επιπτώσεις της ΧΝΝ παρατηρείται στα περισσότερα όργανα του ανθρώπινου οργανισμού. Στο πεπτικό σύστημα προκαλεί : ξηροστομία, στοματίτιδα, μυκητίαση, φλεγμονή του οισοφάγου, έλκη, γαστρίτιδα και οίδημα στον κοιλιακό χώρο.
Στο νευρικό σύστημα προκαλεί: δυσκολία συγκέντρωσης, διαταραχές του ύπνου, δυσκολία στο βάδισμα, τρέμουλο, σπασμούς, κράμπες στα πόδια και αισθητικές διαταραχές.Στα οστά εφόσον τα νεφρά δεν λειτουργούν σωστά διαταράσσεται η ισορροπία του επιπέδου ασβεστίου και φωσφόρου και έτσι αυξάνεται η αποικοδόμηση των οστών .Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια μπορεί ακόμα να προκαλέσει αντίδραση των κυττάρων του πάαγκρέατος στην δράση της ινσουλίνης με συνέπεια να παράγεται περισσότερη ποσότητα ινσουλίνης, που μπορεί να προκαλέσει υπερινσουλιναιμία .κλπ
Για τη θεραπεία της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας έχουμε τις παρακάτω επιλογές :
- Συντηρητική Θεραπεία
- Αιμοδιάλυση
- Περιτοναϊκή Αιμοδιάλυση
- Μεταμόσχευση
Πρέπει να επισημάνουμε ότι υφίσταται μεγάλη έλλειψη μοσχευμάτων και γι’ αυτό δεν μπορούν και στην Ελλάδα να πραγματοποιηθούν πολλές μεταμοσχεύσεις που ουσιαστικά σώζουν ζωές. Έχει μεγάλη σημασία η δωρεά οργάνων και η μεταμόσχευση των. Όλοι πρέπει να ευαισθητοποιηθούμε στην πράξη της δωρεάς που θα προσφέρει ζωή και καλύτερες συνθήκες διαβίωσης στους ίδιους τους ασθενείς και στην οικογένεια τους. Επίσης σημαντικό είναι να ενταθεί η εκστρατεία ενημέρωσης με κάθε μέσο ώστε να ενταθεί έτσι η πρόληψη και να μειωθούν τα ποσοστά εμφάνισης στο πληθυσμό της Χρόνιας Νεφρικής Νόσου.Η σωστή και ευρεία ενημέρωση βοηθά στη πρόληψη και αυτή με τη σειρά της σώζει ζωές .
Τράπεζα Πειραιώς:
