Μέσα στη Μεγάλη Εβδομάδα το Υπουργείο σας έβγαλε σε δημόσια διαβούλευση το «περιβόητο» και πολυδιαφημισμένο από το Υπουργείο Παιδείας σχέδιο νόμου για την εκπαίδευση των Ατόμων με Αναπηρία (ΑμεΑ).
Δυστυχώς, εκτός του ότι για ακόμη μια φορά ένα ζωτικής σημασίας νομοσχέδιο καταρτίζεται και αποφασίζεται για εμάς χωρίς εμάς [συγκεκριμένα, για τα παιδιά μας τα άτομα με Νοητική Αναπηρία, Αυτισμό, Σύνδρομο Down, Εγκεφαλική Παράλυση, Βαριές και Πολλαπλές Αναπηρίες, χωρίς να ακουστεί και να ληφθεί υπόψη η άποψη των παιδιών μας που εκ της αναπηρίας τους τα εκπροσωπούμε εμείς οι γονείς μέσω της ΠΟΣΓΚΑμεΑ και του τριτοβάθμιου φορέα εκπροσώπησης των ΑμεΑ στη χώρα, της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ)], το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου όπως αυτό δημοσιοποιήθηκε κρίνεται ως άστοχο, ως ένα νομοσχέδιο που δεν έρχεται να προσθέσει τίποτε ουσιαστικό και καινοτόμο για την εκπαίδευση των παιδιών μας - των Ατόμων με Αναπηρία, ένα νομοσχέδιο που στο μεγαλύτερο ποσοστό του (σχεδόν στο σύνολό του) είναι συρραφή διατάξεων από το Ν. 3699/2008 οι οποίες αφενός δεν έτυχαν εφαρμογής, αφετέρου συνολικά ως νομοθετικό πλαίσιο που διέπει μέχρι σήμερα την εκπαίδευση των ΑμεΑ δεν έχει αξιολογηθεί, ένα σχέδιο νόμου που δεν λαμβάνει υπόψη του και δεν κάνει καμία απολύτως αναφορά στο άρθρο 24 της Διεθνούς Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ΑμεΑ (είναι το άρθρο που αναφέρεται στην εκπαίδευση των ΑμεΑ), συνεπώς δεν λαμβάνει υπόψη του και τον Ν.4074/2012 με τον οποίο η χώρα μας κύρωσε τη Διεθνή Σύμβαση και βέβαια είναι ένα σχέδιο νόμου που δεν λαμβάνει υπόψη του τις σύγχρονες επιστημονικές αντιλήψεις και μεθόδους για την εκπαίδευση των ΑμεΑ.
Εν κατακλείδι Κύριε Υπουργέ,
Το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου για όλους τους παραπάνω λόγους δεν έχει κανένα λόγο ύπαρξης, δυστυχώς θα αποτελέσει (εάν προωθηθεί για ψήφιση στη Βουλή ως έχει) ένα ακόμα θνησιγενές νομοθέτημα στην εκπαίδευση των Ατόμων με Αναπηρία, γι’αυτό και προκειμένου για να μην επιβεβαιωθούμε για μια ακόμη φορά, σας ζητάμε ως ΠΟΣΓΚΑμεΑ, ως μέλος του Εθνικού Αναπηρικού Κινήματος, με θάρρος, συναίνεση, και υπευθυνότητα να μην καταθέσετε αυτό το σχέδιο νόμου και άμεσα να ξεκινήσει ουσιαστικός διάλογος για την αξιολόγηση του υφιστάμενου εκπαιδευτικού συστήματος των ΑμεΑ στη χώρα μεταξύ του Υπουργείου Παιδείας και των πλέον αντιπροσωπευτικών οργάνων των εμπλεκόμενων στην εκπαίδευση των Ατόμων με Αναπηρία Φορέων (ΕΣΑμεΑ, εκπαιδευτικούς και λοιπό προσωπικό εκπαίδευσης των ΑμεΑ), ώστε να δημιουργηθεί και να ψηφιστεί εντέλει από το Ελληνικό Κοινοβούλιο ένα νομοθέτημα που στο Κέντρο του θα έχει την πλήρη ικανοποίηση του δικαιώματος των ΑμεΑ, με κάθε αναπηρία, στο υπέρτατο αγαθό της εκπαίδευσης.
Παρά ταύτα και παρότι, η ΠΟΣΓΚΑμεΑ εδώ και σχεδόν ένα χρόνο έχει καταθέσει και στο σύνολο της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας και στη Διεύθυνση της Ειδικής Αγωγής συνολικό και εμπεριστατωμένο κείμενο θέσεων και προτάσεων για την εκπαίδευση των ΑμεΑ και επειδή η ημερομηνία της διαβούλευσης μέσω του opengov άλλαξε και αντί για 9 Μαΐου 2014, ως είχε ανακοινωθεί αρχικώς, έληξε στις 6 Μαΐου 2014, σας υποβάλλουμε το σύνολο των παρατηρήσεων και προτάσεων μας επί του σχεδίου νόμου που δημοσιοποιήθηκε και οι οποίες έχουν ως εξής:
ΑΡΘΡΟ 1 «Έννοιες-Σκοπός»
- Αλλαγή του αναχρονιστικού όρου «ειδική αγωγή» ο οποίος εκτός του ότι παραπέμπει σε άλλες εποχές και σε ένα ιατροκεντρικό μοντέλο προσέγγισης της εκπαίδευσης των Ατόμων με Αναπηρία, διαχωρίζει τα ΑμεΑ στην εκπαίδευση σε αγώγιμα και μη αγώγιμα και σε εκπαιδεύσιμα και μη εκπαιδεύσιμα και στην ουσία αυτοαναιρείται η και με Συνταγματική κατοχύρωση της υποχρεωτικότητας της εκπαίδευσης για όλα τα ΑμεΑ, αλλά και η υποχρεωτικότητα της Δημόσιας Εκπαίδευσης για όλους τους μαθητές χωρίς διακρίσεις, αλλά ακόμα και όσα ορίζει το άρθρο 24 της Διεθνούς Σύμβασης του ΟΗΕ (ακόμα από την πρώτη παράγραφο του άρθρου 24 για την εκπαίδευση των ΑμεΑ). Συνεπώς, πιο δόκιμος είναι ο όρος «Ειδική Εκπαίδευση» ή «Εκπαίδευση».
- Στο συγκεκριμένο άρθρο θα πρέπει να αναφέρεται ότι η Πολιτεία υποχρεούται να διασφαλίζει τη Δημόσια Δωρεάν Παιδεία και Δημόσια Δωρεάν Ειδική Εκπαίδευση στα Άτομα με Αναπηρία όλων των ηλικιών και για όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες και να αντικατασταθεί η αναφορά του άρθρου στο ότι « η Πολιτεία δεσμεύεται ……» το οποίο είναι αόριστο.
- Τέλος στο πρώτο άρθρο του νομοσχεδίου πρέπει να γίνει ρητή αναφορά στο άρθρο 24 της Διεθνούς Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία που αφορά στην εκπαίδευση.
- Αντικατάσταση του όρου Σχολικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (ΣΜΕΑΕ) σε Σχολικές Μονάδες Ειδικής Εκπαίδευσης (ΣΜΕΕ)
- Επαναφορά της §7 του άρθρου 2 του Ν. 3699/2008 η κατάργηση της οποίας είναι ευθεία παραβίαση των όσων προβλέπει η Διεθνής Σύμβαση του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία στο άρθρο 9 αυτής που αφορά στην προσβασιμότητα.
- Συμπλήρωση της τελευταίας πρότασης της §2 του συγκεκριμένου άρθρου ως εξής: « η ΕΕ (Ειδική Εκπαίδευση) περιλαμβάνει Σχολικές Μονάδες με κατάλληλες κύριες και βοηθητικές κτιριολογικές υποδομές και εξοπλισμό προσβάσιμο σε όλους, με δυνατότητα συστέγασης με Μονάδες Ειδικής Εκπαίδευσης, προγράμματα συνεκπαίδευσης……».
- Στην §2 του άρθρου 4 να προστεθεί στην Διεπιστημονική Ομάδα και η ειδικότητα του Εργοθεραπευτή (ΠΕ29), η οποία κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική για την αξιολόγηση των μαθητών στο Φάσμα του Αυτισμού, αλλά και μαθητών με κινητικές αναπηρίες.
- Παράγραφος 3γ : Με τη συγκεκριμένη παράγραφο υποβαθμίζεται ο ρόλος των γονέων των μαθητών με αναπηρία όπου αντίθετα θα πρέπει μέσω αυτού του νόμου η συμμετοχή και η συνεργασία του γονέα με τα ΚΕΔΔΥ και τις ΕΔΕΑ να είναι υποχρεωτική, ουσιαστική και να προβλέπεται η τήρηση πρωτοκόλλου συνεργασίας ανάμεσα στους γονείς των μαθητών με αναπηρία και τους Φορείς διάγνωσης, αξιολόγησης και υποστήριξης εφόσον οι γονείς έχουν ενεργό συμμετοχή στην εκπαιδευτική- μαθησιακή διαδικασία των μαθητών με αναπηρία. Άλλωστε το να αγνοείται ή να υποβαθμίζεται ο ρόλος του γονέα και να μην προβλέπεται η ενεργός συμμετοχή του στην μαθησιακή διαδικασία και η συνεργασία του με το σύνολο των Φορέων διάγνωσης, αξιολόγησης και υποστήριξης του μαθητή, αντίκειται στις σύγχρονες παιδαγωγικές μεθόδους, αλλά και στις Διεθνείς Συμβάσεις για τα Δικαιώματα του Παιδιού και για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία του ΟΗΕ. Συνεπώς, οι αποφάσεις των ΚΕΔΔΥ δεν θα πρέπει να είναι απολύτως δεσμευτικές, αλλά αποτέλεσμα εξαντλητικής συνεργασίας με τις οικογένειες, ώστε να επιτυγχάνεται το βέλτιστο αποτέλεσμα όχι μόνο στην τάξη αλλά και μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον του μαθητή. Άλλωστε κυρίαρχος στόχος της επίτευξης ομόφωνων αποφάσεων και σε κάθε περίπτωση η διασφάλιση αμερόληπτων δράσεων προς το συμφέρον του μαθητή θα πρέπει να έχουν τη θετική στάση των γονέων, τη συμφωνία τους, την ενεργό συμμετοχή τους, ώστε να επιτευχθούν οι διαδικασίες ένταξης του μαθητή σε κάθε πλαίσιο.
- Στην §4α να διαγραφεί ο όρος «ιδιωτικής εκπαίδευσης»
- Στην §1 του άρθρου 5 να προστεθεί ότι δεκτές γίνονται πέραν των γνωματεύσεων των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ) και γνωματεύσεις Φορέων που λειτουργούσαν πριν από τη σύσταση των ΚΕΠΑ και βρίσκονται εν ισχύ (βλέπε: Υγειονομικές Επιτροπές Νομαρχίας, ΙΚΑ, ΑΣΥΕ, κοκ).
- Επισημαίνουμε ότι η Παράλληλη Στήριξη θα πρέπει να παρέχεται εξατομικευμένα για το σύνολο των τάξεων της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και με ανάλογο τρόπο στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και όχι όπως προβλέπεται από το παρόν άρθρο περιοριστικά και υπό προϋποθέσεις μέχρι την Γ΄ Τάξη Γυμνασίου αφαιρώντας το δικαίωμα της Παράλληλης Στήριξης στους μαθητές με αναπηρία στα Λύκεια με τελείως αβάσιμη επιστημονικά στέρηση της Παράλληλης Στήριξης για τους μαθητές με Διαταραχές του Αυτιστικού Φάσματος στο Λύκειο, διαφοροποιώντας τους μάλιστα στερητικά έναντι μαθητών με προβλήματα κώφωσης και όρασης, αλλά και όλων των μαθητών που λαμβάνουν δωρεάν δευτεροβάθμια εκπαίδευση στο Λύκειο. Συνεπώς, θα πρέπει α) η Παράλληλη Στήριξη να παρέχεται σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, εφόσον κρίνεται αναγκαίο βάσει εισηγήσεων γνωματεύσεων των διαφοροδιαγνωστικών αξιολογικών υποστηρικτικών φορέων στην οποία λαμβάνεται υπόψη και η άποψη του γονέα του μαθητή με αναπηρία β) η Παράλληλη Στήριξη να αναφέρεται στον ίδιο το μαθητή από τη στιγμή που υπάρχει θετική εισήγηση του φορέα αξιολόγησης και διαφοροδιάγνωσης (ΚΕΔΔΥ, ΕΔΕΑ, ΕΔΕΑΥ κλπ) γ) να προβλεφθούν με διακριτό τρόπο αναλυτικά προγράμματα για την εκπαίδευση των μαθητών με αναπηρία εάν θέλουμε να μιλάμε για πραγματική «ένταξη» δ) στην §1β να απαλειφθούν τα εξής εδάφια που ορίζουν ότι:
- «Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η δυνατότητα του μαθητή να παραμείνει στην τάξη και στο σχολείο χωρίς υποστήριξη για διάστημα ίσο με το μισό του πρωινού ωραρίου»
- « Όπου υπάρχει ιδρυμένο και λειτουργεί Τ.Ε. δεν χορηγείται παράλληλη στήριξη»
- «Δεν μπορεί σ’ένα σχολείο να παραβρίσκεται εκτός των εκπαιδευτικών των τάξεων παραπάνω από ένας εκπαιδευτικός παράλληλης στήριξης, εκτός εάν αυτό προκύπτει από απολύτως δικαιολογημένη εισήγηση των ΚΕΔΔΥ»
- «Η παράλληλη στήριξη χορηγείται μέχρι και την Γ΄ τάξη του Γυμνασίου. Στις περιπτώσεις κωφών και τυφλών μαθητών, χορηγείται και στο ΓΕΛ»
- Άρση του ηλικιακού ορίου που θέτει η §1 για την εγγραφή στα Λύκεια Ειδικής Εκπαίδευσης.
- Τη δημιουργία Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση των Ατόμων με Αναπηρία.
- Διαγραφή του δευτέρου εδαφίου της §3 η οποία στηρίζεται σε ποσοτικά δεδομένα παραγνωρίζοντας τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της εκπαιδευτικής διαδικασίας και με την εφαρμογή της διευρύνεται ο κατάλογος των αναπηριών που μπορούν να ενταχθούν σε ΕΕΕΕΚ εξειδικευμένα σε κατηγορίες αναπηρίας όπως η τύφλωση ή κώφωση.
- Άρση όλων των περιοριστικών και απαγορευτικών διατάξεων για την επαγγελματική ένταξη των εκπαιδευτικών Ατόμων με Αναπηρία και των εκπαιδευτικών γονέων Ατόμων με Αναπηρία και την εναρμόνιση των άρθρων του παρόντος σχεδίου νόμου με όσα προβλέπονται στο Ν.3304/2005 όπως αυτός ισχύει σήμερα.
- Την αύξηση και την κλιμάκωση της μοριοδότησης των κοινωνικών κριτηρίων (και συγκεκριμένα της αναπηρίας) για την πρόσληψη εκπαιδευτικών με αναπηρία και εκπαιδευτικών γονέων ατόμων με αναπηρία σύμφωνα με την πρόταση της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ).
- Τη διαγραφή των αντισυνταγματικών διατάξεων των άρθρων του παρόντος σχεδίου νόμου βάσει των οποίων οι τυφλοί, κωφοί, παραπληγικοί-τετραπληγικοί εκπαιδευτικοί τοποθετούνται αντίστοιχα σε Σχολικές Μονάδες τυφλών, κωφών, παραπληγικών –τετραπληγικών.
- Η διάθεση επιπλέον πόρων για την Εκπαίδευση των Ατόμων με Αναπηρία
- Ο προσδιορισμός μετρήσιμων στόχων στο Εκπαιδευτικό μας Σύστημα και η αξιολόγησή τους
- Η Καταγραφή των διατιθέμενων πόρων και αναλυτικός προϋπολογισμός στοχευμένων δράσεων