Παρασκευή 1 Μαΐου 2015

Εργατική Πρωτομαγία

Εργατική Πρωτομαγία
Η 1η Μαΐου εκτός του ότι γιορτάζεται ως ημέρα των της Άνοιξης και των ανθέων  έχει καθιερωθεί να γιορτάζεται ως η ημέρα του εργάτη και είναι ορόσημο για τους αγώνες του. Έχει θεσπισθεί ως εργατική απεργία και όλες οι υπηρεσίες και οι επιχειρήσεις παραμένουν κλειστές. Το ιστορικό της καθιέρωσης της γιορτής αφορά στην εξέγερση των εργατικών συνδικάτων  του Σικάγου το Μάιο του 1886 για διεκδίκηση 8ωρου και καλύτερες συνθήκες εργασίες.

Το 1884 στο Συνέδριο της Αμερικανικής Ομοσπονδίας Εργασίας αποφασίστηκε την 1η Μαΐου του 1886 να γίνουν στο Σικάγο , το μεγαλύτερο βιομηχανικό κέντρο των ΗΠΑ, απεργιακές διαδηλώσεις με αίτημα τη μείωση των ωρών εργασίας και με το σύνθημα « Οχτώ ώρες δουλειάς, οχτώ ώρες ανάπαυση, οχτώ ώρες ύπνο» .  Το Σάββατο 1η Μαΐου 1866 έλαβαν μέρος στις απεργιακές κινητοποιήσεις σ’ ολόκληρη πάνω από 400.000 εργαζόμενοι μαζί με τις οικογένειές τους, ειδικά στο Σικάγο πάνω από 80.000  σκοπό των κινητοποιήσεων ήταν να διαδηλώσουν ειρηνικά τα αιτήματά τους . Η απεργίες συνεχίστηκαν και τις επόμενες ημέρες, ενώ οι συμπλοκές στα εργοστάσια μεταξύ απεργών και απεργοσπαστών ήταν ένα καθημερινό φαινόμενο.

Σε μια τέτοια συμπλοκή στις 3 Μαΐου, έξω από το εργοστάσιο Μακ Κόρμικ στο Χάρβεστερ,      η αστυνομία πυροβόλησε κατά των απεργών. Σκοτώθηκαν έξι εργάτες και την επομένη  (4 Μαΐου) περίπου 3.000 εργάτες συγκεντρώθηκαν στην Πλατεία Αγοράς για να διαμαρτυρηθούν.
Η συγκέντρωση ήταν ειρηνική παρών ήταν και ο δήμαρχος της πόλης Χάρισον που είχε δώσει την άδεια να πραγματοποιηθεί η συγκέντρωση όμως κατά τη διάρκειά της, ξέσπασε δυνατή βροχή που και οι περισσότεροι  έφυγαν.   Και ενώ ο “Αλμπερτ Πάρσον ολοκλήρωνε την ομιλία του, μέσα από ένα αυτοκίνητο, κάποιος πέταξε μια χειροβομβίδα προς την πλευρά των αστυνομικών.
Από την έκρηξη τραυματίστηκαν 66 αστυνομικοί, εκ των οποίων οι επτά πέθαναν αργότερα. Έτσι οι αστυνομικοί άρχισαν να πυροβολούν κατά του πλήθους .Σκοτώθηκαν τέσσερις διαδηλωτές και τραυματίστηκαν 200. Ακολούθησαν συλλήψεις των ηγετών του κινήματος και στη δίκη που ακολούθησε οκτώ συνδικαλιστές καταδικάσθηκαν σε θάνατο. Ο Αύγουστος Σπάις, ο Άλντολφ  Φίντεν, ο Τζορτζ Ένγκελ και Άλμπερτ Πάρσον, κρεμάστηκαν στις 11 Νοεμβρίου του 1887. Ο Λούις Λινγκ αυτοκτόνησε στο κελί του, ενώ οι ποινές των υπολοίπων μετατράπηκαν σε ισόβια και αργότερα, μετά την αναθεώρηση της δίκης απελευθερώθηκαν. Η υπεράσπιση των συνδικαλιστών υποστήριξε την εκδοχή της προβοκάτσιας, όμως έως σήμερα δεν έχει εξακριβωθεί ποιος έριξε τη βόμβα.
Οι αιματοβαμμένες εξεγέρσεις των εργατών του Σικάγο στις αρχές Μάη του 1886, έγιναν ύστερα από επιτυχημένες διεκδικήσεις των εργατών στον Καναδά το 1872.
 Η Πρωτομαγιά καθιερώθηκε σαν τη παγκόσμια μέρα των εργατικών διεκδικήσεων, κατά τη διάρκεια του Παγκόσμιου Σοσιαλιστικού Συνεδρίου, (Β” Σοσιαλιστικής Διεθνούς) τον Ιούλιο του 1889, στο Παρίσι, με Σκοπό  να οργανώνεται κάθε χρόνο, την ίδια μέρα μια διεθνής εκδήλωση όπου  οι εργάτες να θέτουν στις αρχές των κρατών το αίτημα για νομοθετική μείωση της εργασίας σε οκτώ ώρες την ημέρα, καθώς και την εφαρμογή των άλλων αποφάσεων της διεθνούς. Η συγκεκριμένη ημέρα επιλέχθηκε για  να τιμάται  η μνήμη των θυμάτων της αιματηρής καταστολής των εργατών του Σικάγου την 1η Μαΐου του 1886.

Στην Ελλάδα η πρώτη πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση έγινε το έτος 1892 , από τον Σοσιαλιστικό Σύλλογο του Καλλέργη. Το 1893, 2000 διαδήλωσαν ζητώντας οχτάωρο, Κυριακή αργία και κρατική ασφάλιση στα θύματα εργατικών ατυχημάτων και το 1894 έγινε μια μεγάλη συγκέντρωση με τα ίδια αιτήματα που έληξε με 10 συλλήψεις τον δε  Αύγουστο του ίδιου έτους συνελήφθη και ο  σοσιαλιστής Σταύρος Καλλέργης. Τον επόμενο χρόνο, οι σοσιαλιστικές ενώσεις επανέλαβαν τον εορτασμό στο Παναθηναϊκό Στάδιο, με ομιλητές τον Πλάτωνα Δρακούλη και τον Σταύρο Καλλέργη. Στα αιτήματα προστέθηκε και η κατάργηση της θανατικής ποινής. Μετά το τέλος της εκδήλωσης, οι αρχές έκαναν συλλήψεις και ο εορτασμός της Εργατικής Πρωτομαγιάς απαγορεύτηκε.

Μετά από 17 χρόνια  τη 1η Μαΐου  1911 στην Ελλάδα η Φεντερασιόν στη Θεσσαλονίκη, οργάνωσε συλλαλητήριο ενώ και στην Αθήνα, την ίδια μέρα, πραγματοποιήθηκε  συγκέντρωση στο Μετς με πρωτοβουλία της σοσιαλιστικής ομάδας του Νίκου Γιαννιού . Στη Θεσσαλονίκη η Αστυνομία και συνέλαβε τους ηγέτες της Φεντερασιόν, Αβραάμ Μπεναρόγια, Σαμπετάι Λεβί και Σαμουήλ Γιονά.
Ο πρώτος μαζικός εορτασμός της Πρωτομαγιάς έγινε ταυτόχρονα σε δώδεκα πόλεις το 1919, ένα χρόνο μετά την ίδρυση της ΓΣΕΕ. Οι εκδηλώσεις της Πρωτομαγιάς επαναληφθήκαν τα επόμενα χρόνια, με κοινό χαρακτηριστικό τη διάσπαση του συνδικαλιστικού κινήματος, τη χαμηλή συμμετοχή των εργαζομένων και την καταστολή του.

Η Πρωτομαγιά του 1936 στη Θεσσαλονίκη

Τα γεγονότα της Θεσσαλονίκης την Πρωτομαγιά του 1936, θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν και ως το «ελληνικό Σικάγο». Η διεθνής ύφεση του 1929 είχε προκαλέσει σημαντική πτώση στις εξαγωγές του καπνού και της σταφίδας επίσης η πτώχευση του 1932 είχε επιδεινώσει κατά πολύ  την κατάσταση και από τις αρχές του 1936, άρχισαν να ξεσπάνε απεργιακές κινητοποιήσεις στην Αθήνα, στην Καλαμάτα, στη Θεσσαλονίκη, στη Δράμα και στην Ξάνθη. Μέχρι την επιβολή της δικτατορίας στις 4 Αυγούστου, είχαν προκηρυχθεί περισσότερες από 200 απεργίες τοπικές και γενικές. Στη Βόρεια Ελλάδα η αλλαγή τρόπου παραγωγής του καπνού είχε επιφέρει μεγάλη ανεργία στον κλάδο. Ο μεγάλος αριθμός των προσφύγων που αναζητούσαν εργασία είχε μειώσει τις αμοιβές των καπνεργατών, τουλάχιστον κατά 50%, ενώ η συλλογική σύμβαση του κλάδου δεν είχε ανανεωθεί από το 1924. Οι καπνεργάτες αποτελούσαν στη βόρεια Ελλάδα συμπαγή κλάδο, με περισσότερους από 40.000 εργαζομένους που είχαν  αναπτυγμένη συνδικαλιστική συνείδηση.  Στις 29 Απριλίου οι καπνεργάτες  ξεκίνησαν γενική απεργία. Τα βασικά αιτήματα την αναπροσαρμογή του ημερομισθίου, το οποίο είχε φθάσει τις 65 έως 70 δραχμές για τους άνδρες και τις 24 έως 30 για τις γυναίκες. Η εφαρμογή του νόμου «περί Τόγκας» όριζε υψηλότερες κατώτερες αμοιβές, η βελτίωση των παροχών του κλαδικού ταμείου για τους «παρήλικες και τους φυματικούς» και τη χορήγηση έκτακτου επιδόματος 500 δραχμών στους άνεργους καπνεργάτες ενόψει των εορτών του Πάσχα. Στις διεκδικήσεις είχαν ενταχθεί και πολιτικά αιτήματα, όπως «η χορήγηση γενικής αμνηστίας εις τους πολιτικούς φυλακισμένους, εξόριστους και καταδικασμένους και ιδιαίτερα των καπνεργατικών στελεχών». Από την 1η -  8 Μαΐου, οι απεργιακές κινητοποιήσεις επεκτάθηκαν στις Σέρρες, στη Δράμα, στην Ξάνθη, στον Λαγκαδά, στον Βόλο και στην Καρδίτσα. Ταυτόχρονα οι βιομήχανοι και οι έμποροι καπνού έκλεισαν τις επιχειρήσεις τους κηρύσσοντας λόκ άουτ. Στις 9 Μαΐου άρχισε και η  γενική απεργία στη Θεσσαλονίκη, με την συμμετοχή και άλλων  κλάδων σε ένδειξη συμπαράστασης στους καπνεργάτες. Οργανώνονται συλλαλητήρια και πορείες, ενώ η Χωροφυλακή προσπαθούσε να εμποδίσει τους διαδηλωτές να κατευθυνθούν προς το Διοικητήριο (το κτίριο που στεγάζεται σήμερα η γραμματεία Μακεδονίας Θράκης).

Τα επεισόδια ξεκίνησαν από τη συμβολή των οδών Βενιζέλου και Εγνατίας, όπου το συνδικάτο των αυτοκινητιστών είχε στήσει οδόφραγμα. Οι αυτοκινητιστές προσπάθησαν να απελευθερώσουν συνάδελφό τους που είχε συλληφθεί και η χωροφυλακή απάντησε με πυροβολισμούς. Σκοτώθηκε ο Τάσος Τούσης. Ο νεκρός μεταφέρεται πάνω σε μια πόρτα από διαδηλωτές που κατευθύνονται προς το Διοικητήριο και οι ταραχές γενικεύονται.Απολογισμός 16 νεκροί και δεκάδες τραυματίες . Στις 11 Μαΐου κηρύσσονται απεργίες διαμαρτυρίας σε πολλές πόλεις της χώρας και στις 13 Μαΐου πανελλαδική απεργία. Η αναταραχή τερματίζεται την επομένη, με σημαντικές υποχωρήσεις από την πλευρά των καπνεμπόρων, ενώ το κράτος υπόσχεται να χορηγήσει συντάξεις στις οικογένειες των θυμάτων.

Εργατική Πρωτομαγία
Ο θρήνος της μητέρας πάνω από το νεκρό γιο της, απαθανατίστηκε από τον φωτογραφικό φακό και ενέπνευσε τον ποιητή Γιάννη Ρίτσο, στο έργο «Επιτάφιος».
Τον Ιούλιο ξέσπασαν νέες απεργίες μετά τη δημοσίευση του διατάγματος, το οποίο καθιστούσε υποχρεωτική την διαιτησία σε κάθε περίπτωση εργατικής διαφοράς, τα συνδικάτα κηρύσσουν γενική πανελλαδική απεργία για τις 5 Αυγούστου του 1936.
Με αφορμή την απεργία αυτή, ο Ιωάννης Μεταξάς ζητά από τον τότε βασιλιά Γεώργιο Β' την αναστολή των άρθρων του Συντάγματος, που προστατεύουν τις ατομικές ελευθερίες                       Στις 4 Αυγούστου επιβάλλει δικτατορία.
Στις 7 Απριλίου του 1937, με τον Αναγκαστικό Νόμο 606/1937 το καθεστώς καθιερώνει την τελευταία εβδομάδα του Απριλίου σαν «Εβδομάδα Εργατικής Αλληλεγγύης» και την 1η Μαΐου σαν «Ημέρα Εορτασμού της Εργασίας».
Ο νόμος προβλέπει, μεταξύ άλλων, ηθικές αμοιβές σε εργαζόμενους αλλά και σε εργοδότες, οι οποίοι θα κριθούν από τους υπευθύνους της Εργατικής Εστίας αν έχουν προσφέρει στην βελτίωση της εθνικής παραγωγής, «ώστε να απονέμονται αι προσήκουσαι τιμαί εις την εργασίαν εν τη εθνική ιδεολογική και πραγματική αυτής έννοια λαμβανομένης». Οι αμοιβές απονέμονται την 1η Μαΐου παράλληλα με οργανωμένες εκδρομές εργαζομένων στην ύπαιθρο και πολιτιστικές εκδηλώσεις στα εργατικά κέντρα.Επιβάλλεται, επίσης, ειδική εισφορά στους εργοδότες προς την Εργατική Εστία, πέντε δραχμών ανά μισθωτό, προκειμένου να καλυφθούν οι δαπάνες για τις δραστηριότητες αυτές.

 Η πρωτομαγιά στην Κατοχή

Η πρωτομαγιά του 1944 θα καταγραφεί στη συλλογική μνήμη, όχι λόγω των εργατικών κινητοποιήσεων, αλλά εξαιτίας ενός τρομερού εγκλήματος, το οποίο συνδέεται, με την «Εργατική Πρωτομαγιά».

Στις 27 Απριλίου του 1944 διμοιρία του 8ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ Πελοποννήσου σκοτώνει, σε ενέδρα στον δρόμο Μολάων Σπάρτης στη Λακωνία, τον Γερμανό στρατιωτικό διοικητή Πελοποννήσου, στρατηγό Φράντς Κρεχ και τρεις άνδρες της συνοδείας του. Σε αντίποινα, ο στρατός κατοχής αποφάσισε «την εκτέλεση 200 κομμουνιστών, καθώς και την εκτέλεση όλων των ανδρών που θα συλλαμβάνονται μεταξύ Μολάων και Σπάρτης».

Παρά τις προσπάθειες των οργανώσεων του ΕΑΜ και του αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού για τη διάσωσή τους, η απόφαση υλοποιήθηκε και οι εκτελέσεις των 200 έγιναν την 1η Μαΐου στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής. Από αυτούς, οι 170 ήταν πρώην κρατούμενοι των φυλακών της Ακροναυπλίας και οι 30 πρώην εξόριστοι από την Ανάφη, που είχαν συλληφθεί για «κομμουνιστική δράση» πριν από την Κατοχή. Ανάμεσά τους πολλά συνδικαλιστικά στελέχη και ο πρώην βουλευτής του ΚΚΕ Στέλιος Σκλάβαινας.

Ο δήμος Καισαριανής οργανώνει κάθε χρόνο σειρά εκδηλώσεων, για να τιμήσει τα θύματα της ομαδικής εκτέλεσης. Ο αριθμός των εκτελεσμένων στη Λακωνία τις ίδιες μέρες δεν έχει εξακριβωθεί με βεβαιότητα, υπολογίζεται πάντως στους 100.

Εργατική Πρωτομαγία

Η πρώτη ανοικτή συγκέντρωση για την Πρωτομαγιά μετά τον πόλεμο γίνεται στο Παναθηναϊκό Στάδιο, σχεδόν αμέσως μετά τα Δεκεμβριανά. Μετά τη λήξη του Εμφυλίου πολέμου, ο εορτασμός γίνεται με πολλές δυσκολίες, κυρίως σε κλειστούς χώρους, καθώς υπάρχουν σοβαροί περιορισμοί στις δημόσιες συναθροίσεις και την πολιτική δράση. Οι διοικήσεις της ΓΣΕΕ διορίζονται από τα δικαστήρια, τακτική που θα συνεχισθεί έως τη Μεταπολίτευση και σε ορισμένες περιπτώσεις μετά από αυτήν.

Με την κήρυξη της δικτατορίας των συνταγματαρχών, στις 21 Απριλίου του 1967, επιβλήθηκε ο στρατιωτικός νόμος και απαγορεύτηκε κάθε συγκέντρωση.
Σχεδόν ένα χρόνο μετά, στις 15 Απριλίου του 1968, το καθεστώς καθιερώνει την Πρωτομαγιά ως αργία με τον Αναγκαστικό Νόμο 380/68. Σύμφωνα με το πρώτο άρθρο του νόμου, η πρωτομαγιά μπορεί να κηρύσσεται υποχρεωτική αργία με απόφαση του υπουργού Απασχόλησης, διαφορετικά εντάσσεται στις προαιρετικές αργίες.

Ο πρώτος εορτασμός της Εργατικής Πρωτομαγιάς, σε συνθήκες νομιμότητας θα γίνει τον Μάιο του 1975. Η 1η Μαίου συνέπιπτε με τη Μεγάλη Παρασκευή και η διοίκηση της ΓΣΕΕ με το Εργατικό Κέντρο, όρισαν σαν ημέρα του εορτασμού τις 9 Μαΐου. Η απεργιακή συγκέντρωση πραγματοποιήθηκε μπροστά από το δημαρχείο της Αθήνας και ήταν ιδιαίτερα μαζική. Ανάλογη συγκέντρωση έγινε και στη Θεσσαλονίκη μπροστά στο Εργατικό Κέντρο της Πόλης.
Από το 1976 η συγκέντρωση της Πρωτομαγιάς στην Αθήνα, πραγματοποιείται στο Πεδίο του 'Αρεως μπροστά από το κτίριο της ΓΣΕΕ.

Εκτυπώστε αυτή την σελίδα

Σας άρεσε η ανάρτηση ;



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

previoustbutton nextbutton homebutton

Πηγή: Google news

Infos

Χατζόπουλου 39, Χαλκίδα
22210 29139
an.elp.po@gmail.com

Subscribe

facebook twitter goggle-plus YouTube