Παροχές

Δικαιούχοι αναπηρικού αυτοκινήτου και τα απαραίτητα δικαιολογητικά

Δικαιούχοι αναπηρικού αυτοκινήτου και τα απαραίτητα δικαιολογητικά
Α) Σύμφωνα με το νόμο (άρθρα 16 του Ν. 1798/88 και 23 του Ν. 1882/90) δικαίωμα αδασμολόγητης εισαγωγής επιβατικού αυτοκινήτου έχουν οι ακόλουθες κατηγορίες Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες, ηλικίας 4 έως 70 ετών:

  • Πλήρη παράλυση των κάτω ή άνω άκρων ή αμφοτερόπλευρο ακρωτηριασμό αυτών.
  • Κινητική αναπηρία του ενός ή και των δύο κάτω άκρων με ποσοστό αναπηρίας συνολικά 67 τοις εκατό.
  • Κινητική αναπηρία του ενός ή και των δύο κάτω άκρων με συμμετοχή του ενός ή και των δύο άνω άκρων με ποσοστό αναπηρίας συνολικά 67 τοις εκατό από τα οποία το 40 τοις εκατό τουλάχιστον στο ένα κάτω άκρο.
  • Ολική τύφλωση και στα δύο μάτια με ποσοστό αναπηρίας 100 τοις εκατό.
  • Νοητική καθυστέρηση με δείκτη νοημοσύνης κάτω του 40 τοις εκατό.
  • Πάσχουν από αυτισμό που συνοδεύεται από επιληπτικές κρίσεις ή πνευματική καθυστέρηση ή οργανικό ψυχοσύνδρομο με ποσοστό αναπηρίας 67 τοις εκατό και άνω.
  • Πάσχουν από μεσογειακή αναιμία ή αιμορροφιλία.
  • Πάσχουν από δρεπανοκυτταρική και μικροδρεπανοκυτταρική αναιμία βάσει του Νόμου 3402, άρθρο 17 στο ΦΕΚ 285Α / 14-10-2005, περί Αναδιοργάνωσης του συστήματος αιμοδοσίας και λοιπές διατάξεις, αλλά και την εγκύκλιο του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών και ειδικότερα της Γενικής Διεύθυνσης Τελωνείων (Αρ. Πρωτ. Δ.485/70/Α0018-14 Μαρτίου 2006).
  • Πάσχουν από νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου.

Επίσης δικαιούχοι είναι:
Β) Έλληνες ανάπηροι:
  1. πολέμου αξιωματικοί και οπλίτες,
  2. αξιωματικοί και οπλίτες των τριών κλάδων των ενόπλων δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας, του Πυροσβεστικού και Λιμενικού Σώματος, άνδρες της Αγροφυλακής,
  3. υπάλληλοι της τελωνειακής υπηρεσίας εντεταλμένοι στη δίωξη λαθρεμπορίου συνέπεια τραύματος, οι οποίοι κρίθηκαν ή κρίνονται ανίκανοι για ενεργό υπηρεσία, συνέπεια τραύματος ή νοσήματος εν υπηρεσία και οι οποίοι εξαιτίας αυτού λαμβάνουν σύνταξη,
  4. πολίτες οι οποίοι κατέστησαν ανάπηροι από 21/4/1967 έως 23/7/1974, συνέπεια της δράσης τους κατά του δικτατορικού καθεστώτος.
Γ) Έλληνες ανάπηροι μετανάστες και εργάτες εξωτερικού, μπορούν να φέρουν ατελώς το κομιζόμενο επιβατικό τους αυτοκίνητο όταν επιστρέφουν στη χώρα για μόνιμη εγκατάσταση.

Δ) Ανάπηροι πολίτες των άλλων Κρατών-Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με την προϋπόθεση ότι εργάζονται ή έχουν εργαστεί στη χώρα μας και διαμένουν σε αυτή.

Τι έκταση καλύπτει η ατέλεια και ποιος πρέπει να είναι ο κυλινδρισμός και ο τύπος του αυτοκινήτου που εισάγεται ατελώς από αναπήρους;
Η ατέλεια που παρέχεται καλύπτει το τέλος ταξινόμησης και τα τέλη κυκλοφορίας (η απαλλαγή για τα τέλη κυκλοφορίας δεν ισχύει όταν οι δικαιούχοι παραλαμβάνουν αυτοκίνητο μεγαλύτερου κυβισμού από του δικαιούμενου με την καταβολή του αναλογούντος τέλους ταξινόμησης ή όταν παραλαμβάνεται από Έλληνες μετοικούντες).
Ο Φ.Π.Α. κατά την εισαγωγή καθώς και ο εισαγωγικός δασμός (σε περίπτωση εισαγωγής του αυτοκινήτου από χώρα εκτός ΕΕ) καταβάλλονται κανονικά.
Το παραλαμβανόμενο αυτοκίνητο πρέπει να έχει κυλινδρισμό κινητήρα μέχρι 1650 κ.εκ. Κατ’ εξαίρεση οι άνω των 18 ετών ανάπηροι που έχουν πλήρη παράλυση των κάτω άκρων ή αμφοτερόπλευρο ακρωτηριασμό αυτών με ποσοστό αναπηρίας 100 τοις εκατό δικαιούνται μέχρι 2.000 κ.εκ.
Υπάρχει δυνατότητα παραλαβής επιβατικού αυτοκινήτου μεγαλύτερου κυβισμού με την καταβολή ποσοστού του αναλογούντος στα αυτοκίνητα αυτά τέλους ταξινόμησης (30 τοις εκατό για άνω των 1650 κ.εκ. μέχρι 2000 κ.εκ. και 58 τοις εκατό για τα άνω των 2.000 κ.εκ.).

To αυτοκίνητο πρέπει να είναι αντιρρυπαντικής τεχνολογίας, για να χορηγηθεί ατέλεια.
Τα δικαιολογητικά για την ατελή ταξινόμηση ενός αυτοκινήτου είναι τα ακόλουθα:

1) Υπεύθυνη δήλωση του Ν 1599/86 στην οποία να δηλώνεται ότι: δεν έχω παραλάβει άλλο αυτοκίνητο με καμιά ατέλεια και ότι το παραλαμβανόμενο επιβατικό αυτοκίνητο θα χρησιμοποιείται αποκλειστικά για τις προσωπικές μου ανάγκες και δεν θα το παραχωρώ ούτε με ενοίκιο, ούτε με κόμιστρο και δεν θα το μεταβιβάσω χωρίς την έγκριση της Τελωνειακής Αρχής. Επίσης δεν βρίσκομαι σε ίδρυμα ή γηροκομείο.

2) Επίσης σε υπεύθυνη δήλωση του Ν 1599/86 θα δηλώνεις σε ποια οικονομική εφορία ανήκεις, σε ποια Δ/νση Συγκοινωνιών και σε ποια τροχαία, χωρίς γνήσιο υπογραφής.

3) Αίτηση προς το Τελωνείο Αθηνών που θα αναφέρει «Να μου παραδώσετε ένα επιβατικό αυτοκίνητο καινούργιο μάρκας …… ως αναπηρικό».
Η αίτηση θα γίνει σε κόλλα αναφοράς και όχι σε υπεύθυνη δήλωση Μ1599/86.

4) Εξουσιοδότηση προς τον Εκτελωνιστή.

5) Αίτηση Απόδοσης Εμπορευμάτων (Γενικών Αποθηκών).

6) Αντίγραφο αστυνομικής Ταυτότητας.
Οι υπεύθυνες δηλώσεις και οι αιτήσεις θα είναι θεωρημένες από Αστυνομική ή άλλη Δημόσια Αρχή για το γνήσιο της υπογραφής.

7) Αποδεικτικά στοιχεία κατοικίας αναπήρου. Αυτά μπορεί να είναι:
  • Λογαριασμός ΔΕΗ-ΟΤΕ-ΕΥΔΑΠ, εάν υπάρχει στο όνομα του αναπήρου και φαίνεται σαν διεύθυνση κατοικίας του αυτή που δηλώνει στα υπόλοιπα χαρτιά και στη Γνωμάτευση.
  • Απόκομμα σύνταξης του ανάπηρου που να φαίνεται η διεύθυνση κατοικίας του που πρέπει να είναι ίδια με αυτή που δηλώνει στα υπόλοιπα χαρτιά
  • Αντίγραφο φορολογικής δήλωσης του ανάπηρου, θεωρημένη από την εφορία, εφόσον η διεύθυνση που αναγράφεται είναι ίδια με αυτή που δηλώνει στα υπόλοιπα χαρτιά.
8 ) Γνωμάτευση της αρμόδιας Επιτροπής ότι έχει ανάγκη αναπηρικού αυτοκίνητου. Εάν η απόφαση είναι της Β βάθμιας επιτροπής θα πρέπει να γράφει το νούμερο της γνωμάτευσης της Α βάθμιας πάνω στην Β βάθμια και επίσης θα προσκομίζεται και φωτοτυπία της Α βάθμιας γνωμάτευσης.

Ο χρόνος προσφυγής από την Α βάθμια επιτροπή στην Β βάθμια είναι ένας μήνας από την ημερομηνία εκδόσεως της Α βάθμιας.
Για οποιαδήποτε διόρθωση επί της γνωματεύσεως θα πρέπει να υπογράφει η πλειοψηφία της επιτροπής (π.χ. εάν η επιτροπή αποτελείται από τρία μέλη θα πρέπει να υπογράφει ο πρόεδρος και τουλάχιστον δυο μέλη της επιτροπής), με τις ατομικές τους σφραγίδες καθώς επίσης χρειάζεται και η στρογγυλή σφραγίδα στο σημείο που έγινε η διόρθωση.
Σε περίπτωση ανήλικου ανάπηρου ή ενήλικου νοητικά καθυστερημένου από ποιον ασκείται το δικαίωμα της ατέλειας;

Στους ανήλικους ανάπηρους των παραπάνω κατηγοριών από 4-18 ετών το δικαίωμα ατέλειας παραχωρείται σε αυτόν που ασκεί τη γονική μέριμνα ή έχει την επιτροπεία και στους ενήλικους νοητικά καθυστερημένους από πρόσωπο που με οριστική δικαστική απόφαση έχει οριστεί επίτροπος (ή δικαστικός αντιλήπτορας) αυτού.
Τα δικαιολογητικά για την έκδοση της κάρτας στάθμευσης ΑΜΕΑ είναι τα ακόλουθα:

Άρθρο 2
Αρμοδιότητα, διαδικασία, προϋποθέσεις και δικαιολογητικά για τη χορήγηση του Δελτίου Στάθμευσης Α.Μ.Α.
Η χορήγηση του Δελτίου Στάθμευσης ανατίθεται στις αρμόδιες Υπηρεσίες του Τομέα Μεταφορών και Επικοινωνιών των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων.
Οι δικαιούχοι του Δελτίου Στάθμευσης Α.Μ.Α. όπως ορίζονται στην παράγραφο 3 του άρθρου 1 του παρόντος διατάγματος, προσκομίζουν στις αρμόδιες υπηρεσίες τα παρακάτω δικαιολογητικά:
  1. έντυπη αίτηση,
  2. φωτοαντίγραφο της άδειας κυκλοφορίας του οχήματος,
  3. φωτοαντίγραφο της άδειας οδήγησης του αιτούντος,
  4. δύο (2) έγχρωμες φωτογραφίες (τύπου ταυτότητας),
  5. το ειδικό σήμα στάθμευσης για αναπηρικά οχήματα, το οποίο προβλέπεται από την Γ4Α/Φ/3012/1984 Απόφαση Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, εφόσον αυτό έχει χορηγηθεί,
  6. για τις περιπτώσεις που εμπίπτουν στο εδάφιο (β) της παραγράφου 3, του άρθρου 1 του παρόντος, ως δικαιολογητικά επιπλέον κατατίθενται, κάθε διοικητική ή δικαστική πράξη ή απόφαση σχετική με την υιοθεσία ή την αναδοχή Ατόμων με Αναπηρίες.
Ποιες είναι οι προϋποθέσεις χορήγησης έγκρισης οδήγησης αναπηρικού αυτοκινήτου από άλλο πλην του δικαιούχου προσώπου;
Το παραλαμβανόμενο αυτοκίνητο μπορεί, για καλύτερη εξυπηρέτηση του ανάπηρου, να οδηγείται και από άλλα πρόσωπα (ένα ή δύο) με την υποχρέωση να επιβαίνει ο ανάπηρος, ύστερα από άδεια της τελωνειακής αρχής, η οποία χορηγείται κατόπιν αιτήσεώς του, στην οποία θα δηλώνει τα πρόσωπα που επιθυμεί να το οδηγούν και τα οποία δεν πρέπει να διαμένουν μακριά από την κατοικία του.

Τι κυρώσεις επιβάλλονται σε περίπτωση που το αυτοκίνητο οδηγείται από τους οριζόμενους οδηγούς χωρίς να επιβαίνει ο ανάπηρος;

Η οδήγηση του αυτοκινήτου χωρίς να επιβαίνει σε αυτό ο ανάπηρος αποτελεί απλή τελωνειακή παράβαση, η οποία συνεπάγεται την επιβολή προστίμου.
Το παραπάνω πρόστιμο δεν επιβάλλεται, εφόσον η οδήγηση του αυτοκινήτου γίνεται μέσα στα όρια του νομού της μόνιμης κατοικίας του ανάπηρου. Εφόσον γίνεται εκτός των ορίων του νομού, πρέπει να αποδεικνύεται ότι οφείλεται σε εξαιρετικές ή επείγουσες περιστάσεις ή έγινε αποκλειστικά και μόνο για λόγους εξυπηρέτησης των άμεσων αναγκών του αναπήρου.
Σε περίπτωση που το αυτοκίνητο διατίθεται σε άλλες χρήσεις, επιβάλλονται κυρώσεις όπως άρση της ατέλειας, λαθρεμπορία κ.ά.

Πηγή: Χρήστος Ηλ. Τσίχλης, Δικηγόρος Αθηνών