Ποια άτομα με αναπηρία απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος

Νέες οδηγίες για την εκκαθάριση των δηλώσεων Φ.Ε. ατόμων με αναπηρία για το φορολογικό έτος 2014
(17.11.2015).

Σύμφωνα με την εγκύκλιο ΔΕΑΦ Α 1148240 ΕΞ 2015/12.11.2015, με αφορμή προφορικά και γραπτά ερωτήματα που έχουν τεθεί, αναφορικά με ζητήματα που προέκυψαν κατά την εκκαθάριση των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων με αναπηρία, επισημαίνονται τα ακόλουθα:

«Σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. ε” της παρ. 2 του άρθρου 14 του ν.4172/2013, απαλλάσσονται από το φόρο οι μισθοί, οι συντάξεις και η πάγια αντιμισθία που χορηγούνται σε άτομα με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον ογδόντα τοις εκατό (80%).

Με την παρ. 8 του άρθρου 5 της ΠΟΛ.1088/17.4.2015 Απόφασης της Γ.Γ.Δ.Ε, όπως αυτή τροποποιήθηκε με την παρ. 6 του άρθρου 1 της ΠΟΛ.1132/25.6.2015 Απόφαση, καθορίστηκαν τα δικαιολογητικά που απαιτείται να προσκομίζονται από τους φορολογούμενους για την πιστοποίηση της αναπηρίας και την παροχή της ως άνω φορολογικής απαλλαγής. Ειδικά, σε περίπτωση που ο φορολογούμενος δε διαθέτει γνωμάτευση υγειονομικής επιτροπής από ΚΕ.Π.Α., Α.Σ.Υ.Ε., Α.Ν.Υ.Ε., Α.Α.Υ.Ε., Α.Υ.Ε. της Ελληνικής Αστυνομίας ή του Πυροσβεστικού Σώματος, καθώς και από Νομαρχία, μπορεί, αν λαμβάνει σύνταξη από ασφαλιστικό φορέα κύριας ασφάλισης, επειδή έχει αναπηρία σε ποσοστό τουλάχιστον 80%, να προσκομίσει βεβαίωση ή απόφαση συνταξιοδότησης του συνταξιοδοτικού φορέα, από την οποία να προκύπτει ότι, κατόπιν ιατρικής κρίσης από την αρμόδια υγειονομική επιτροπή, συνταξιοδοτήθηκε με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 80% καθώς και το χρονικό διάστημα που προβλέπεται ότι θα διαρκέσει η αναπηρία αυτή.

Σε συνέχεια των ανωτέρω διευκρινίζεται ότι σε περίπτωση που ο φορολογούμενος για τη χορήγηση της ανωτέρω φορολογικής απαλλαγής προσκομίσει απόφαση από ασφαλιστικό φορέα, με την οποία παρατείνεται η συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας για χρόνο αόριστο, τότε η εν λόγω απόφαση μπορεί να γίνει δεκτή μόνο εφόσον η πιστοποιούμενη από την υγειονομική επιτροπή αναπηρία είναι σε ισχύ το φορολογικό έτος στο οποίο αποκτώνται τα εισοδήματα. Στις περιπτώσεις που δεν αναγράφεται η διάρκεια ισχύος της αναπηρίας, θα πρέπει να προσκομίζεται στις αρμόδιες Δ.Ο.Υ. και η σχετική γνωμάτευση της υγειονομικής επιτροπής του ασφαλιστικού φορέα, από την οποία βεβαιώνεται η χρονική διάρκεια της αναπηρίας.

Υπενθυμίζεται ότι εφόσον έχει εκδοθεί γνωμάτευση αναπηρίας από ΚΕ.Π.Α. ή Α.Σ.Υ.Ε. κ.λπ., τότε λαμβάνονται υπόψη οι γνωματεύσεις αυτές και όχι οι βεβαιώσεις ή αποφάσεις των συνταξιοδοτικών φορέων.

Περαιτέρω, αναφορικά με την εφαρμογή των διατάξεων της περ. ε” της παρ. 2 του άρθρου 14 και της περ. α” του άρθρου 17 του ν. 4172/2013 και σε συνδυασμό με τις ΠΟΛ.1088/17.4.2015 και ΠΟΛ.1132/25.6.2015 αποφάσεις, στις οποίες έχουν καθοριστεί τα αντίστοιχα δικαιολογητικά, διευκρινίζονται τα κάτωθι:

1. Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος διαθέτει περισσότερες από μία γνωματεύσεις αναπηρίας, του ίδιου ή διαφορετικών φορέων, οι οποίες έχουν εκδοθεί από τις υγειονομικές επιτροπές των ΚΕ.Π.Α., Α.Σ.Υ.Ε., Α.Υ.Ε. της Ελληνικής Αστυνομίας ή του Πυροσβεστικού Σώματος, Α.Ν.Υ.Ε., Α.Α.Υ.Ε. ή της Νομαρχίας και ισχύουν παράλληλα για το ίδιο φορολογικό έτος, πιστοποιώντας διαφορετικά ποσοστά αναπηρίας, τότε γίνεται δεκτό ότι λαμβάνεται υπόψη η τελευταία εκδοθείσα γνωμάτευση.
2. Κατόπιν ερωτήματος που υπέβαλε η υπηρεσία μας στην Α.Υ.Ε. της Ελληνικής Αστυνομίας σχετικά με το χρονικό διάστημα ισχύος του χορηγούμενου ποσοστού αναπηρίας των φορολογουμένων, όταν αυτό δεν αναγράφεται ρητά στο σώμα της γνωμάτευσης που προσκομίζουν στις Δ.Ο.Υ., η Δ/νση Υγειονομικού της Ελληνικής Αστυνομίας, με το αριθ. 1917/15/1739314/28.09.2015 έγγραφο, μας διευκρίνισε τα εξής: – Σε περίπτωση μετάταξης του Αστυνομικού στην κατάσταση της Μονίμου Διαθεσιμότητας, σύμφωνα με το Ν.Δ. 330/1947 (Α-84), ο αστυνομικός παραπέμπεται ενώπιον τις ΑΥΕ, κατόπιν διαταγής της Δ/νσης Αστυνομικού Προσωπικού/Α.Ε.Α.. Εξετάζεται από την Επιτροπή και κατ” εφαρμογή του άρθρου 4 του Π.Δ. 148/1992 (Α-72), εφόσον κριθεί ότι πάσχει από πάθηση η οποία χαρακτηρίζεται ως «οριστική και ανεπίδεκτη θεραπείας», το ποσοστό αναπηρίας που του χορηγείται ισχύει εφόρου ζωής. Σε αντίθετη περίπτωση, ακολουθεί η επανεξέτασή του για τελική κρίση της σωματικής του ικανότητας, κατ” εφαρμογή του άρθρου 2 του Ν.Δ. 3007/1954 (Α-217) από την Αναθεωρητική Υγειονομική Επιτροπή, κατόπιν εκ νέου διαταγής της Δ/νσης Αστυνομικού Προσωπικού/Α.Ε.Α., εντός τριμήνου μετά την παρέλευση τριετίας από τη χρονολογία δημοσιεύσεως της διοικητικής πράξης με την οποία τέθηκε στην ως άνω κατάσταση.

-Σε περίπτωση διενέργειας συνταξιοδοτικής ανάκρισης, που αφορά στην έκδοση γνωμάτευσης που προβλέπεται από το άρθρο 51 § 3 του Π.Δ. 169/2007 (Α-210),ο Αστυνομικός παραπέμπεται ενώπιον της Ανωτάτης Υγειονομικής Επιτροπής κατόπιν διαταγής της Δ/νσης Οικονομικών/Α.Ε.Α., που αφορά στην έκδοση γνωμάτευσης που προβλέπεται από το άρθρο 51 § 3 του Π.Δ. 169/2007 (Α-210).

Μετά την έκδοση γνωμάτευσης από την Επιτροπή, ακολουθεί η έκδοση οριστικής γνωμάτευσης από την Α.Σ.Υ.Ε., η οποία τελικά διαβιβάζεται στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους για τις περαιτέρω ενέργειες. Στην περίπτωση αυτή, τελικώς αποφαίνουσα όσον αφορά στο ποσοστό αναπηρίας των Αστυνομικών, είναι η Α.Σ.Υ.Ε..

Με τις διατάξεις της περ. γ” της παρ. 2 του άρθρου 14 του ν. 4172/2013 ορίζεται ότι απαλλάσσεται από το φόρο η σύνταξη που καταβάλλεται σε ανάπηρους πολέμου και σε θύματα ή οικογένειες θυμάτων πολέμου, καθώς και σε ανάπηρους ειρηνικής περιόδου, στρατιωτικούς γενικά, που υπέστησαν βλάβη κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας τους ή τις οικογένειές τους.
Επισημαίνεται ότι τα πρόσωπα αυτά, λόγω της συγκεκριμένης ιδιότητάς τους βάσει της οποίας λαμβάνουν τα εν λόγω εισοδήματα, εμπίπτουν ταυτόχρονα και στις περιπτώσεις β” ή γ” του άρθρου 17 του ν. 4172/2013 και ως εκ τούτου, δικαιούνται και την πρόσθετη μείωση φόρου του ποσού των διακοσίων (200) ευρώ.

Επομένως, σε συνέχεια των δικαιολογητικών της περ. β” της παρ. 9 της ΠΟΛ.1088/17.4.2015 διαταγής, για τη χορήγηση της μείωσης φόρου των διακοσίων (200) ευρώ γίνεται δεκτή και η βεβαίωση συντάξεων από την αρμόδια υπηρεσία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, από την οποία προκύπτει ότι λαμβάνουν τη σύνταξη της περ. γ” της παρ. 2 του άρθρου 14 του ν. 4172/2013, η οποία αναγράφεται στον πίνακα των αμοιβών που απαλλάσσονται του φόρου. Σημειωτέον, στις περιπτώσεις που στις βεβαιώσεις αυτές αναγράφεται, αντί της ως άνω διάταξης, η αντίστοιχη διάταξη της περ. α” της παρ. 5 του άρθρου 6 του ν. 2238/1994 που ίσχυε για τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν μέχρι τη χρήση 2013, αυτές γίνονται εξίσου δεκτές, καθόσον ενημερωθήκαμε ότι, εκ παραδρομής, γίνεται αναφορά στην προηγούμενη σε ισχύ διάταξη.»