22 Ιουλίου : Αγίας Μαρκέλας της πολυάθλου και ενδόξου παρθενομάρτυρος

Σήμερα η Χίος και οι απανταχού Χιώτες τιμούν  τη Αγία τους , Τη μνήμη της Αγίας Μαρκέλλας της πολυάθλου και ενδόξου παρθενομάρτυρος.
Κάθε χρόνο στις 22 Ιουλίου ήμερα της μνήμης της , στη Χίο γίνεται το μεγαλύτερο προσκύνημα .
Πιστοί προσκυνητές έρχονται όχι μόνο Χιώτες , αλλά και από άλλα μέρη της πατρίδας για να τιμήσουν τη σεπτή Αγία. Από τις 21 Ιουλίου το βράδυ πολλοί περπατώντας μέχρι την εκκλησία της Αγίας , η οποία βρίσκεται στο κεφαλοχώρι της Βολισσού . Η εκκλησία είναι χτισμένη σε ένα γραφικό κόλπο  ανάμεσα σε υπεραιωνοβια πλατάνια .Στον περίβολο του ναού υπάρχουν παλιά κελιά, που σήμερα χρησιμοποιούνται ως ξενώνες και πολλοί νεότευκτοι και προσφέρεται δωρεάν κατάλυμα στους προσκυνητές .

Σε μικρή απόσταση δε βρίσκεται ο τόπος του μαρτυρίου της όπου μέσα από τα βράχια αναβλύζει αγίασμα. Εδώ και πολλά χρόνια ξεκινούν από τη παραμονή της εορτής της και πηγαίνουν περπατώντας μέχρι την εκκλησία της Αγίας Μαρκέλλας. Η απόσταση από τη μέχρι την εκκλησία είναι 7 χλμ. και από τη πόλη της Χίου 48 χλμ.  Προσκυνητές πήγαιναν από πολύ παλιά . Αναφέρεται και από τον Testevuide  στο βιβλίο του «Το νησί της Χίου»    «…Μικρά αγγλικά, ελληνικά και οθωμανικά ατμόπλοια φορτωμένα προσκυνητές από τις ακτές της Ευρώπης και της Ασίας …περίπου 6.000 προσκυνητές κατασκηνώναν σ’ αυτή την ερημιά..»

Σύμφωνα με την παράδοση την ημέρα εκείνη η θάλασσα που βρίσκεται κοντά στο προσκύνημα παίρνει σκούρο , σχεδόν κόκκινο χρώμα , όπως το αίμα της Αγίας που χύθηκε σ’ αυτή θέση. Πολλοί προσκυνητές ζώνουν την εκκλησία με κερένιες κλωστές .
Η Αγία Μαρκέλλα γεννήθηκε και έζησε γύρω στο 1.500 μ.Χ στο ιστορικό κεφαλοχώρι   στη Βολισσό της  βορειοδυτικής Χίου. Ανατράφηκε ως Χριστιανή από τη μητέρα της , η οποία πέθανε σε νεαρή ηλικία , παρόλο που ο πατέρας της ήταν ειδωλολάτρης. Η Μαρκέλλα μια πολύ όμορφη κοπέλα και  διακρίθηκε από μικρή για την καλοσύνη , την ευγένεια της ψυχής της , τη θεϊκή σοφία κ.α. Σύμφωνα με την παράδοση ο πατέρας της την επιθυμούσε ερωτικά και η ίδια μόλις αντελήφθη τις ανήθικες ορέξεις του αναζήτησε καταφύγιο στα γύρω βουνά της περιοχής. Ο πατέρας της όμως την κυνήγησε στα βουνά  Αυτή κρύφτηκε πίσω από ένα  μεγάλο βάτο , αλλά ένας βοσκός υπέδειξε στον πατέρα της που κρύβεται , αυτός έβαλε φωτιά στο βάτο για να την αναγκάσει να βγει , αυτή έτρεξε πάνω στα βράχια  και τις πέτρες για να σωθεί παρακαλώντας το θεό να ανοίξει η γη να την καταπιεί για να σωθεί. Πάντα κατά την παράδοση ο βράχος σχίστηκε και  δέχθηκε το σώμα της αγνής Μαρκέλλας , αλλά δυστυχώς το κεφάλι της δεν καλύφθηκε και πατέρας της πρόλαβε και της έκοψε το κεφάλι και το πέταξε στη θάλασσα . Στον τόπο του μαρτυρίου της; αναβλύζει αγίασμα.Μαρτυρίες πιστών αναφέρουν ότι η εικόνα της είναι θαυματουργή και πως όταν ο ιερέας στις 22 Ιουλίου, που εορτάζεται η μνήμη της, διαβάζει την παράκληση το νερό της θάλασσας βράζει και σταματά όταν τελειώσει. .
Αναρίθμητα είναι τα θαύματα, που με τη χάρη του Θεού, έχει επιτελέσει η Αγία Μαρκέλλα από την εποχή του μαρτυρίου της έως τις ημέρες μας, ενώ μάρτυρες θαυμαστών σημείων έγιναν λαμπρές πνευματικές φυσιογνωμίες της Εκκλησίας μας, όπως Άγιος Μακάριος ο Νοταράς Επίσκοπος Κορίνθου, ο Άγιος Νεκτάριος Επίσκοπος Πενταπόλεως και ο βιογράφος και συντάκτης της Ακολουθίας της Αγίας, Όσιος Νικηφόρος ο Χίος, οι οποίοι συχνά προσέρχονταν στον τόπο του μαρτυρίου της Αγίας για να προσευχηθούν .
Η εικόνα της Αγίας φυλάσσεται στον ιερό ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης που θεμελιώθηκε το 1878  στον Πειραιά και που φυλάσσεται η εικόνα της Αγίας, η οποία δωρήθηκε το 1905 από τους πρώτους Χιώτες έποικους. Επίσης υπάρχουν πολλοί ναοί  στο όνομά της όπως  στη συνοικία του Βοτανικού στην Αθήνα κοσμείται με ενοριακό ναό της Αγίας Μαρκέλλας, ενώ τα τελευταία χρόνια ανεγέρθηκε περικαλλές παρεκκλήσιο στο όνομα της Αγίας και στην περιοχή της Κάτω Κηφισιάς. Στην Αττική παρεκκλήσια αφιερωμένα στην Αγία Μαρκέλλα υπάρχουν επίσης στην Ελευσίνα και στα Μέγαρα, Γραφικά εξωκλήσια - παρεκκλήσια επ’ ονόματι της Αγίας Μαρκέλλας έχουν καταγραφεί επίσης στις Σπέτσες, την Άνδρο, τη Μήλο, τη Σαντορίνη, τη Σάμο, τους Λειψούς, τη Λέρο, την Παστίδα Ρόδου και την Πάλαιρο Αιτωλοακαρνανίας.