Γενικά

Ρίγανη η πολύτιμη : Ορίγανον το κοινόν - Origanum vulgare

Ρίγανη
Η ρίγανη είναι πολυετές φυτό ποώδες με χαρακτηριστικό άρωμα και γεύση  και με πάρα πολλές φαρμακευτικές ιδιότητες .Το 75% των ειδών βρίσκονται στην ανατολική περιοχή της Μεσογείου και όνομα της προέρχεται από τις λέξεις «όρος» και «γάνος»  γάνος-λαμπρότητα, το φυτό που λαμπρύνει το βουνό.

Στην Ελλάδα είναι αυτοφυής και βρίσκεται ως επί το πλείστον σε ορεινές και βραχώδεις περιοχές, σε ξερότοπους, στα πιο ανεμοδαρμένα βουνά  της πατρίδας μας . όπως Μακεδονία , , Πελοπόννησο στο Ταΰγετο , στο Πάρνωνα  στην Εύβοια , στην  Κρήτη και στα περισσότερα νησιά μας. Είναι κοντός θάμνος με ξυλώδη και χωρίς ελαστικότητα κορμό., τα κλαδιά λεπτά ανθοφόρα κεφάλια στις άκρες , τα άνθη λευκά με εξαίσιο άρωμα. Η ρίγανη δεν αγαπά τις αμμουδιές , τους βάλτους, αλλά τα άγονα και άνυνδρα μέρη  , καθώς και τον υπερβολικό ήλιο. Αντέχει όμως και σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες  ακόμα και σε μείον 25 βαθμούς oC .

Η  Άγρια Ελληνική ρίγανη γνωστή εδώ και χιλιάδες  χρόνια, η καλύτερη στον κόσμο.
Στην Αρχαία Ελλάδα ήταν σύμβολο χαράς και ευτυχίας.  Στα γαμήλια στεφάνια συνήθιζαν να τοποθετούν και κλαδιά ρίγανης.  Επίσης ως  καρύκευμα στην μαγειρική και σαν ένα από τα βασικότερα και ισχυρότερα ιάματα. ως φάρμακο για δηλητηριάσεις, σπασμούς, πρηξίματα κ.ά       Από την εποχή του Ομήρου χρησιμοποιούσαν για να αντιμετωπίσουν διάφορες ασθένειες  φυτικά φάρμακα. Ο Ιπποκράτης , ο Ασκληπιός υποδείκνυαν για ένα πλήθος  παθήσεων τα βότανα.

Η ποιότητα της ελληνικής ρίγανης θεωρείται η καλύτερη παγκοσμίως. Χάρη στα μοναδικά θρεπτικά και φυτοχημικά συστατικά είναι ευεργετική για την υγεία μας. Είναι βότανο πλούσιο σε βιταμίνη Κ , αλλά  περιέχει επίσης ικανή ποσότητα μαγγανίου, σιδήρου και βιταμίνης Ε. Η ρίγανη είναι γνωστή και ως άγρια μαντζουράνα.

Η ρίγανη  χρησιμοποιείται μόνο ως αρωματικό που προσδίνει ιδιαίτερη γεύση  στα φαγητά  αλλά  έχει και φαρμακευτικές ιδιότητες .Λόγω των δυο βασικών  δραστικών  ουσιών που περιέχει ,της Καρβακρόλη και Θυμόλη , έχει αντισηπτικές  ιδιότητες . Είναι αντιδιαρροϊκή, αντιφλεγμονώδης και βακτηριοκτόνος.
Σήμερα έχει αποδειχθεί μετά από  πάρα  πολλές  έρευνες και  εργαστηριακές δοκιμές  από διάφορα πανεπιστήμια ότι: «μικρόβια» που προκαλούν κοινές ασθένειες , στελέχη μεταλλαγμένων βακτηρίων που είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά  δεν έχουν ανθεκτικότητα στη ρίγανη.  
αντιφλεγμονώδεις  , αντιοξειδωτικές  , θεραπευτικές  ,επουλωτικές, τονωτικές , χωνευτικές , εφιδρωτικές  αντιβηχικές  αντιδιαρροϊκές,  αντισηπτικές , αντιφυσητικές  ,εμμηναγωγές,  αντιαιμορραγικές
διουρητικές  αναλγητικές , αντικαρκινογόνες  , αντιμυκητιασικές ,  αντιβακτηριακές ,  αντιρρευματικές (κατά των χρόνιων ρευματισμών).
αντιπαρασιτικές , αποχρεμπτικές,  ισχυρές  αντιϊικές,   αντιαθηροσκληρωτικές
Υπό μορφή αφεψημάτων χρησιμοποιείται για την ατονία των εντέρων, αποχρεμπτικό για το βήχα, βοηθάει στην υπέρταση και την αρτηριοσκλήρυνση.
Το αιθέριο έλαιο της ρίγανης (οριγανέλαιο) χρησιμοποιείται για τον πονόδοντο.
Η ρίγανη έχει 12 φορές περισσότερο αντιοξειδωτική δράση από το πορτοκάλι, 30 από την πατάτα και 42 από το μήλο.

Η ρίγανη σήμερα θεωρείται από τις πιο αξιόλογες αντικαρκινικές ουσίες που συναντάμε στις τροφές, με ισχυρή παρεμπόδιση της ηπατικής μετάστασης. Ενδεχομένως να μην υπολογίζουμε πολλές φορές την σημαντική φαρμακευτική – θεραπευτική αξία της για την υγεία μας γιατί δεν είναι ακριβό προϊόν η ρίγανη είναι εξαιρετικό φάρμακο αλλά δυστυχώς είναι και πολύ φθηνή για να ενδιαφέρει τις φαρμακευτικές εταιρείες.

Μην ξεχνάμε η άγρια ρίγανη είναι μία από εκείνες τις σπάνιες ουσίες που το λάδι της έχει τη δύναμη να μας δώσει συνεπή θετικά αποτελέσματα αν αναπτυχθεί μια λοίμωξη .
Στην Κύπρο παρασκευάζεται ένα θαυματουργό λάδι άγριας μαντζουράνας , δηλαδή ρίγανης, από τους μοναχούς της μονής του Κύκκου που βρίσκεται στο όρος Τρώοδος. Οι μοναχοί μαζεύουν και διυλύουν το λάδι . Μια-δυο σταγόνες σε επάλειψη φτάνουν για να θεραπευτούν πονόλαιμοι, κρυώματα και πόνοι αρθρώσεων.

Το αιθέριο έλαιό της  ρίγανης  με το πλήθος των σπουδαίων ουσιών που περιέχει, η ξερή ρίγανη περιέχει 3 έως 5% αιθέριο έλαιο σε μερικές δε περιοχές μπορεί να φτάσει και να περάσει το 7%, αυτό συμβαίνει μόνο σε περιοχές της Ελλάδας.
Οι μεγάλες αυτές τιμές βρέθηκαν στην Κρήτη, στην Αμοργό, στο Γύθειο και στη χερσόνησο του Άθου. Τέτοιες υψηλές τιμές δεν έχουν βρεθεί σε κανένα άλλο είδος ρίγανης. Το αιθέριο έλαιο της ρίγανης περιέχει δύο κύριες ουσίες , που ήδη προαναφέραμε , στις οποίες αποδίδονται οι βιολογικές ισχυρές της δράσεις και αυτές είναι η καρβακρόλη και η θυμόλη οι δυο φαινολικές ενώσεις δρουν   συνδυαστικά.

Η ρίγανη  είναι γνωστή για την ευεργετική (σπασμολυτική, αντιδιαρροϊκή) δράση της στις ασθένειες των εντέρων και σε περιπτώσεις που συνοδεύονται με δυσκοιλιότητα και τυμπανισμό
για τους σπαστικούς πόνους στο στομάχι και έντερα, στις ασθένειες των εντέρων και των χοληφόρων οδών ,για την δυσπεψία , για την σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου ,για την λοίμωξη των νεφρών ,για την διαταραχές του προστάτη . για την λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος

Με τα πρώτα συμπτώματα του κρυολογήματος ή της γρίπης δεν ξεχνάμε να τοποθετούμε μερικές σταγόνες ριγανέλαιο σε ένα χαρτομάντιλο ή σε λίγο βαμβάκι το οποίο βάζουμε δίπλα στο μαξιλάρι μας για να βοηθήσει στην αποσυμφόρηση της μύτης. Χρησιμοποιούμε τη ρίγανη εξωτερικά με μορφή εμπλάστρων ή με πλυσίματα  [έγχυμα ρίγανης] ή με την μορφή λαδιού για:
ακμή ,κοψίματα ,μώλωπες  ,φλεβίτιδα ,αρθρίτιδα ,εγκαύματα ,πόνος στους μυς και στους τένοντες ,πόνος στην πλάτη ,κεφαλαλγίες ,  προβλήματα των ούλων , έκζεμα , ψωρίαση  ,μυρμηγκιές ,τσιμπήματα εντόμων , έρπης ,πιτυρίδα ,σμηγματόρροια ,πληγές του δέρματος  την ακμή, λοιμώξεις από Candida. νόσο του Crohn τροφική δηλητηρίαση, καλόγερους και πυώδη σπυριά . Το ριγανέλαιο είναι καλό ακόμη και για τους μύκητες των νυχιών

Το ριγανέλαιο μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε αυτούσιο στο δέρμα με προσοχή ή διαλυμένο σε ελαιόλαδο σε μία αναλογία ένα ( 1 ) προς πέντε ( 5 ) όταν πρόκειται για μεγάλες περιοχές ή για περιοχές του δέρματος με πληγές .
 Άλλο σημαντικό στοιχείο της ρίγανης είναι οι ισχυρότατες αντιοξειδωτικές ουσίες που περιέχει, έτσι όταν προστίθεται σε τρόφιμα τα προστατεύει από την οξείδωση και τον οργανισμό τον δικό μας από τις νιτροζαμίνες οι οποίες είναι καρκινογόνες ουσίες. Σε πειράματα επίσης διαπιστώθηκε ότι καταστέλλει την παραγωγή από τον μύκητα Aspergillus Flavus των καρκινογόνων μεταβολιτών του, των αφλατοξινών, σε ποσοστό 95%.